Isroilda boy odamlar qochib ketmoqda

Isroil tezda boyligini yo‘qotmoqda: birgina 2024-yilning o‘zida mamlakatni kamida 1700 dollarlik millioner tark etgan. Sababi G‘azodagi urush va uning keltirib chiqargan iqtisodiy va siyosiy inqiroz.

British Henley & Partners va Janubiy Afrikaning New World Wealth ma’lumotlariga ko‘ra, Tel-Aviv va Gerzliyadagi millionerlar soni bir yil ichida 24 300 dan 22 600 ga kamaydi. Tadqiqotda ketayotganlarning sabablari tushuntirilmagan, biroq Isroil OAVlarining xabar berishicha, boylar G‘azoga harbiy bosqin boshlanganidan beri beqarorlik va iqtisodiy inqirozdan qo‘rqib, hijrat qilishgan.

🚫 Mamlakat katta yo‘qotishlarga duchor bo‘lmoqda: faqat armiyaga 250 milliard shekelgacha (taxminan 68 milliard dollar) sarflanadi, mustaqil ekspertlar esa xarajatlar ancha yuqori ekanligiga ishonch bildirmoqda. Isroilning moliyaviy reytingi allaqachon pastga tushirilgan. Hatto radikal moliya vaziri Besalel Smotrich ham G‘azoga bostirib kirish "Isroil tarixidagi eng uzoq va eng qimmat urush" ekanligini tan oldi.

Isroil iqtisodiyoti tanazzulga yuz tutmoqda. 2024 yilda yalpi ichki mahsulotning o‘sishi atigi 1 foizni tashkil etdi, bu o‘tgan yilga nisbatan deyarli yarmi. Davlat xarajatlarisiz bu ko‘rsatkichlar bundan ham past: xususiy sektor 0,6 foizga, asosiy kapitalga investisiyalar 5,9 foizga, eksport esa 5,6 foizga qisqardi. Yagona xarajatlar davlat va uy xo‘jaliklari bo‘lib, ularning xarajatlari mos ravishda 13,7% va 3,9% ga oshgan.

Eng katta zarba 2023-yil oxirida, Isroilning G‘azoga bostirib kirishi boshlanganida keldi. Birinchi chorakdagi kuchli tiklanishdan so‘ng, YAIM yana 0,8% ga kamaydi, 2024 yil oxirigacha biroz tiklanmasdan oldin. Lekin hatto to‘rtinchi chorakda ham o‘sish kutilganidan past bo‘ldi - prognoz 5,7% ga nisbatan atigi 2,5%.

Shu fonda yanvar oyida inflyasiya ko‘rsatkichi belgilangan darajadan yuqori bo‘lib, 3,8 foizga tezlashdi. Markaziy bank hali stavkani pasaytira olmaydi, shuning uchun kreditlar qimmat bo‘lib qoladi. Bu fonda Isroilning xalqaro obro‘si ham jiddiy zarar ko‘rdi. Gaagadagi XJS Isroil bosh vaziri Benyamin Netanyaxu va sobiq mudofaa vaziri Yoav Galantni harbiy jinoyatlarda ayblab hibsga olishga order berdi. Isroil ham Xalqaro sudda genosid ishi bo‘yicha ayblanuvchiga aylandi.