AQSh kambag‘allarga yordamni qisqartirayapti

3 iyul kuni AQShning Quyma vakillar palatasi «katta go‘zal qonun» nomli keng qamrovli paketni qabul qildi — bu prezident Donald Trampning ikkinchi muddatidagi asosiy huquqiy sa’y-harakatlaridan biri.

Qonun boylar uchun eng katta soliq imtiyozlarini, ijtimoiy dasturlarning keskin qisqarishini va Isroilga bumbardimon yordamini sifatida undan oldingi jarayonlarda bo‘lmagan darajada oshirishni nazarda tutadi.

Hujjat uchun 218 kongressmen ovoz berdi, 214 muqobil chiqdi. Barcha demoklar qarshi bo‘lgan, ularga kambag‘allarga ta’siri va davlat qarzining oshishi bilan bog‘liq xavflar e’tirozi bilan ikki respublikach ham qo‘shildi.

Ko‘pchilik tarafsiz qolgan, chunki nachorlik tufayli boshida yettiga yaqin respublikachlarda qo‘llab-qo‘ymaganlarga qarshi chiqishi mumkin edi — ammo Trampning jamoasi tahdidlar bilan ularni fikrdan qaytardi. Endi hujjatni 4 iyul kuni prezident imzolashi kerak.

Qonun bilan birga davlat qarzi chegarasi $5 trillionga ko‘tariladi. Bu sarflarni qoplash uchun AQSh hukumatining sog‘liqni saqlash sohasidagi «Medicaid» dasturi va oziq-ovqat kuponlari SNAP kesiladi. Kongress Byudjetidirektori ogohlantirishicha, 10 yildan keyin 17 million amerikalik tibbiy sug‘urta imkoniyatisiz qolishi mumkin. Byudjet defisiti esa $3,3 trlnga oshadi.

Bu vaqtda Isroilga harbiy yordam kuchaymoqda. Joriy yili Vashington Tel-Avivga zarbalar urayotgan qurollarning qiymati $3 mlrdga teng sotilishini tasdiqladi, ular orasida o‘n minglab bomba bor. Trampning ikkinchi muddati boshidan beri yordam umumiy miqdori $12 mlrdga yetdi. Keyinggi yil uchun byudjetda Isroil PRO (Iron Dome, David’s Sling, Arrow-3)ga $500 mln va tunnellarga qarshi chora-tadbirlarga $80 mln ajratilgan.

Demokratlar qonunni «boylikni kambag‘allardan milliardlarga qayta taqsimlash» deb atashdi. Demokratlar yetakchisi Haksim Djeffris Kongressda deyarli to‘qqiz soat nutq qilishdi va hujjatni «xafli va insonparvarlikka zid» deb baholashdi.

Shunga qaramay, Quyma vakillar palatasi spikeri Mayk Djonson qonun AQShni «quvvatliroq va boyroq aylantiradi» deb bildirdi. Tramp esa uni «tarixdagi eng ulug‘ qonun» va «Mustaqillik kuniga sovg‘a» deb atadi.