Maxfiy vazifa. Britaniyaliklar Ukrainadagi urushga qanday ta’sir o‘tkazdi

Britaniyaning The Times gazetasi Buyuk Britaniyaning Ukrainadagi urushga chuqur va ko‘p qirrali aralashuvi haqida keng qamrovli maqola e’lon qildi. Xususan, nashr 2023 yilda keskinlashgan kelishmovchiliklar sharoitida Londonning Kiyev va Vashington o‘rtasidagi munosabatlarda vositachilik roli haqida xabar beradi.

Ukraina Qurolli Kuchlari qarshi hujumining mart oyidan may-iyun oylariga ko‘chirilgan boshlanish paytiga qadar, Buyuk Britaniya allaqachon Ukrainaga o‘z harbiy murabbiylarini yuborgan edi. Ular ukrainalik jangchilarga uzoq masofali Storm Shadow raketalari va NLAW tankka qarshi tizimlaridan foydalanishni o‘rgatishgan. The Times ma’lumotlariga ko‘ra, hujumni rejalashtirish bilan Britaniyaning yuqori martabali generallari Roli Uoker va Charli Stiklend shug‘ullangan, razvedka yordamini esa harbiy razvedkaning sobiq rahbari Jim Xokenxoll ko‘rsatgan.

Biroq, gazeta ta’kidlaganidek, Ukraina yangi texnika yetkazib berilishini kutib, hujumni boshlashni kechiktirishga qaror qildi. Shu paytda Britaniya: "Hozir boshlash kerak, Rossiya unchalik kuchli emas, sizda yetarli qurol-aslaha bor" deb qattiq turib oldi. Kiyev esa, o‘z navbatida, kutish holatini tanlab, Rossiya armiyasiga o‘z pozisiyalarini mustahkamlashga imkon berdi.

Hujum taktikasi bo‘yicha ham jiddiy kelishmovchiliklar kelib chiqdi. Amerikaliklar va britaniyaliklar bir yo‘nalishda zarba berishni maslahat berishdi, ammo Ukraina Qurolli Kuchlari bosh qo‘mondoni Aleksandr Sirskiy kuchlarni bo‘lib, Donbass va janubga bir vaqtning o‘zida hujum qilishni talab qildi. Bu AQShning noroziligiga sabab bo‘ldi, ular UQKning harakatlari juda sekin va samarasiz deb hisobladi. O‘sha paytda Kiyev va Vashington o‘rtasidagi munosabatlar inqirozga yuz tutdi.

The Times gazetasining yozishicha, britaniyaliklar norasmiy vositachilarga aylanib, vaziyatni yumshatishga ko‘maklashmoqda. AQShdan farqli o‘laroq, London vakillari Ukrainaga tez-tez, ba’zan norasmiy tarzda tashrif buyurishgan - masalan, general Uoker bir safar fuqarolik kiyimida kelgani uchun "pushti shimli general" laqabini olgan.

Vaziyat 2023 yil avgust oyida britaniyalik admiral Toni Radakin, Valeriy Zalujniy va AQShning Yevropadagi qo‘shinlari bosh qo‘mondoni Kristofer Kavoli o‘rtasidagi uchrashuvdan so‘ng yumshadi. O‘shanda tomonlar nafaqat joriy kampaniya, balki kelgusi oylar uchun ham rejalarni kelishib olishdi. Gazetaning ma’lum qilishicha, Radakin kengaytirilgan vazifani o‘z zimmasiga oldi va Britaniyaning Ukrainaga hukumat darajasidagi yordamining asosiy muvofiqlashtiruvchisiga aylandi.

The Times, shuningdek, 2024 yil avgust oyida Ukraina ma’lumotlar sizib chiqishidan xavotirlanib, AQSh va ittifoqchilarni ogohlantirmasdan Kursk viloyatida hujum boshlaganini xabar qiladi - xuddi shunday holat 2023 yil bahorida Zaporoje hujumidan oldin ham yuz bergan edi.

Britaniya manbalari ta’kidlashicha, Ukraina "dahshatli to‘lov to‘lagan", biroq shu bilan birga "G‘arbga kelajak urushi haqida betakror tasavvur bergan". Olingan jang tajribasi allaqachon NATO qo‘shinlarining yuqori shiddatli mojarolarga tayyorligini baholashda qo‘llanilmoqda.