Makron armiyani kuchaytirish uchun ko‘proq yosh ko‘ngillilarni "safarbar qilmoqchi"

Fransiya prezidenti Emmanuel Makron armiyani kuchaytirish uchun ixtiyoriy asosda ko‘proq yoshlarni “safarbar qilish” rejasini ma’lum qildi.

Fransiya prezidenti qurolli kuchlarga an’anaviy Yangi yil murojaatida mamlakat yangi “o‘sib borayotgan” tahdidlarga moslashishga majbur ekanini ta’kidladi. Xususan, u dunyoning ba’zi mamlakatlarida yangi, "ko‘proq xavfli" yadroviy doktrinaning qabul qilinishini ta’kidladi, deb ta’kidlaydi French radio.

Fransiya rahbarining so‘zlariga ko‘ra, Yevropa "strategik uyg‘onish" va mudofaa sohasida AQShdan ko‘proq mustaqillikka muhtoj. Qo‘shma Shtatlarning Donald Tramp davridagi Yevropa ittifoqchilaridan uzoqlashishi xavfi sezilarli darajada oshdi.

Makron, shuningdek, Milliy strategik sharhni may oyiga qadar yangilashga chaqirdi. Ushbu hujjat milliy va xalqaro mudofaa va xavfsizlik sektori haqida umumiy ma’lumot beradi hamda Fransiyaning kelgusi yillarda duch keladigan strategik va operasion muammolarini belgilaydi.

Shu nuqtai nazardan, prezident Fransiya qurolli kuchlarini yangi yosh ko‘ngillilar bilan mustahkamlash niyatida ekanligini ma’lum qildi. U hukumat va Bosh shtabdan may oyiga qadar “ko‘ngilli yoshlarga qurolli kuchlar safida tayyorgarlik ko‘rish va saflarini mustahkamlashga ruxsat berish” bo‘yicha takliflar kiritishni talab qildi.

Fransiyada majburiy harbiy xizmatni qaytarish haqida gap yo‘q. "Biz ko‘ngillilarni yaxshiroq aniqlashimiz kerak", "ularni o‘rgatishimiz va agar kerak bo‘lsa, Fransiya poytaxtida va boshqa joylarda qurolli kuchlarni kuchaytirish uchun safarbar etishimiz kerak", deb tushuntirdi prezident.

Uning so‘zlariga ko‘ra, gap professional armiyaga "yordam berish" uchun tuzilgan zaxira haqida ketmoqda. Prezident “Harbiy rejalashtirish to‘g‘risida”gi qonunda 2035 yilgacha har ikki faol harbiy xizmatchiga bitta rezervist tayyorlash, ya’ni 100 ming kishilik armiya zaxirasini yaratish ko‘zda tutilganini eslatdi.

25 yoshgacha bo‘lgan har bir fransiyalik endi Mudofaa va fuqarolik kunida ishtirok etishi shart, bu armiya va Qurolli Kuchlar vazirligiga xodimlarni yollashda yordam beradi. Har yili unda 800 mingga yaqin yoshlar ishtirok etadi.

Emmanuel Makronning so‘zlariga ko‘ra, mavjud choralar “etarli emas”. Uning so‘zlariga ko‘ra, Mudofaa va fuqarolik kuni isloh qilinadi va qurolli kuchlar bilan to‘laqonli uchrashuvga aylanadi va har yili unga tashrif buyuradigan yuz minglab yoshlar orasida “ba’zilari kuchayib, agar millat chaqirsa, javob berishga va’da berishadi".

Prezident yoshlarni safarbar qilish Makronning loyihasi bo‘lgan “Umummilliy xizmat” (SNU) ambisiyasi ekanligini eslatdi. Gap 15–17 yoshdagi barcha o‘g‘il-qizlar uchun bir oy muddatga majburiy aralash fuqarolik-harbiy xizmat haqida bormoqda. Gabriel Attal hukumati 2026 yildan boshlab hamma joyda bunday xizmatni joriy etish bo‘yicha ishni bir yil avval boshlagan. Ammo Milliy assambleyaning tarqatib yuborilishi, quyi palatada prezidentni qo‘llab-quvvatlovchi kuchlar uchun mutlaq ko‘pchilikning yo‘qligi va byudjet cheklovlari, aftidan, bu loyihani ko‘mib yubordi.

Ko‘proq yoshlarni armiyaga "safarbarlik qilish" bo‘yicha yangi loyiha SNU o‘rnini egallashi mumkin.