Трамп олий оятоллага таҳдид қилиб, Эронни “шартсиз таслим бўлишга” чақирмоқда.
Трамп Truth Social’даги постида Эроннинг ядровий дастурига “ҳақиқий барҳам” бериш талабини билдириб, АҚШ Эроннинг “шунингдек Олий раҳбар” аталган оятуллоҳ Али Хоманаийнинг қаерда яширинганини аниқ билади, деб билдирди.
“У — осон нишон, лекин ҳозирча у хавфсиз — биз уни йўқ қилмаймиз (ўлдирмаймиз!), камида ҳозирча”, — деб таҳдид қилмоқда Трамп.
Санкт-Галлен университети профессори, сиёсатшунос Андреас Бём BILDга берган интервьюсида бу хабар АҚШнинг ҳарбий аралашувига киришишидан хабар беради деб ҳисоблайди:
“Ҳаммаси шуни кўрсатадики, Трамп операцияни бошлаш буйруғини беришга яқин.”
Лондон Қироллик коллежи профессори ва терроризм бўйича эксперт Петер Нойман ҳам агар муллалар Трамп талаблари асосида ядровий дастурни тўлиқ тўхтатмаса, АҚШ армияси бу урушга аралашиши мумкин, деб тахмин қилмоқда:
“Трамп қайтиш қийин бўлган қизил чизиқни ўтди. Ёки у Эронга бўйсунади, ёки Америка ҳарбий йўл билан аралашиб, ядровий дастурни бутунлай йўқ қилади.”
АҚШ вице-президенти Жей Ди Венс ҳам Америка ниятларида шубҳа қолдирмади ва Хда АҚШнинг Эронда уран бойитишни тўхтатиш учун “қўшимча чоралар” кўриши ҳақида эълон қилди.
Теҳрон ҳозирча ултиматумга жавоб бермади. Бём фикрига кўра, “шартсиз таслим бўлиш” бўлмайди:
“Шартсиз таслим бўлиш қандай кўринишда бўлади? Бу дегани Эрон раҳбарияти Трамп олдида тиззасини ерга қўйиши керак. Улар буга рози бўлмайди. Агар эронликлар бу талабларни қабул қилса, тизим камситилади, бу америкаликлар олдида таслим бўлиш бўлади. Шунда режимнинг легитимлиги йўқолади.”
Нойманнинг фикрига кўра, Трамп фақат Эроннинг ядровий дастуридан тўлиқ воз кечишини шартсиз таслим деб қабул қилади. Агар Теҳрон рози бўлса, Эрон билан Оқ уй ўртасида тўғридан-тўғри музокаралар бошланиши мумкин. G7 саммитида Трамп АҚШнинг юқори лавозимли вакилларини — жумладан Яқин Шарқ бўйича элчи Стив Уиткофф ёки вице-президент Вэнсни юбориши мумкинлигини билдирган.