Evropa Ittifoqi chorshanba kuni AQShning yangi metall tariflariga javoban keng qamrovli qarshi choralarni boshladi. Bryussel 26 milliard yevro (28,3 milliard dollar) qiymatidagi Amerika tovarlariga bojlar joriy qilmoqchi.
Evropa Ittifoqining qarori Vashington po‘lat va alyuminiyga 25% tariflarni joriy qilganidan bir necha soat o‘tib, uzoq muddatli transatlantik ittifoqchilar o‘rtasidagi savdo qarama-qarshiligini keskin kuchaytirdi. Yevropa rasmiylari zudlik bilan a’zo davlatlar bilan maslahatlashuvlarni boshlaydi va aprel oyi o‘rtalariga qadar javob tariflarini tasdiqlashni kutadi.
"Evropa Ittifoqi iste’molchilar va biznesni himoya qilish uchun harakat qilishi kerak", dedi Yevrokomissiya rahbari Ursula fon der Leen. "Bugun biz ko‘rayotgan qarshi choralar qattiq, ammo mutanosibdir."
Evropaning javob choralari, Trampning birinchi prezidentligi davrida, AQSh milliy xavfsizlikka tahdid deb hisoblab, 7 milliard dollarlik Yevropa metall eksportiga bojlar joriy qilgan paytda kiritilgan shunga o‘xshash choralardan deyarli to‘rt baravar ko‘pdir. Yangi Evropa tariflari nafaqat Amerika po‘lat va alyuminiyiga, balki to‘qimachilik, oziq-ovqat mahsulotlari va maishiy texnikaga ham ta’sir qiladi.
Shuningdek, Tramp bilan oldingi savdo kelishmovchiligida yuzaga kelgan mahsulotlar, masalan, qayiqlar, burbonlar va motosikllar ham maqsadli bo‘ladi.
Vaziyat Trampning aprel oyi boshida kuchga kiradigan qo‘shimcha tariflar haqida e’lon qilishi bilan yomonlashdi. Ular AQSh uchun to‘siq sifatida qabul qilingan savdo hamkorlarining iqtisodiy siyosatiga, shu jumladan Yevropa QQSga qaratilgan bo‘ladi. Yevropa avtomobillari ham uriladi.
Mojaroning oldini olishga urinish allaqachon qilingan. Yevropa Ittifoqining savdo siyosati bo‘yicha rahbari Marosh Shefchovich fevral oyida Vashingtonga tashrif buyurib, Tramp jamoasiga qulay shart-sharoitlarni taklif qildi - sanoat tovarlariga (jumladan, avtomobillarga) bojlarni pasaytirish, Amerika suyultirilgan gaz va mudofaa mahsulotlari importini oshirish.
"AQSh ma’muriyati kelishuvga erishmoqchi emasga o‘xshaydi", deb tan oldi dushanba kuni Shefchovich. — AQSh o‘z manfaatlarini ko‘zlaganidek, Yevropa Ittifoqi ham o‘z manfaatlarini ko‘zlaydi. Biz har doim Yevropa korxonalari, ishchilari va iste’molchilarini keraksiz tariflardan himoya qilamiz”.
Evropa po‘lat ishlab chiqaruvchilari ikki baravar zarbaga tayyorlanmoqda: ularning AQShga eksporti pasayadi, Evropa bozori esa Amerikadan olib kelingan metall bilan to‘lib ketadi.
Metalllar bo‘yicha Evropa Ittifoqi va AQSh o‘rtasidagi savdo qarama-qarshiligi tarixi 2018 yilda, Tramp ma’muriyati birinchi tariflarni joriy qilgan paytda boshlangan. Keyin evropaliklar bunga javoban siyosiy jihatdan sezgir Amerika brendlari - Harley-Davidson motosikllari va Levi Strauss jinsi shimlarini urishdi.
2021 yilda vaqtinchalik sulhga erishildi, ammo to‘xtatilgan barcha bojlar endi to‘liq qaytarilmoqda. Mart oyining oxirida allaqachon 8 milliard dollarlik Amerika tovarlariga Yevropaning ilgari muzlatilgan tariflari kuchga kiradi.