O‘zbekistonda o‘tgan yili qancha shisha chiqindilari qayta ishlanganini bilasizmi?

Shisha chiqindilarni qayta ishlash orqali atrof-muhitni muhofaza qilish va iqtisodiy samaradorlikni oshirish mumkin.

Shuningdek, shisha chiqindilar salbiy ta’sirni kamaytirish maqsadida dunyoning ko‘plab mamlakatlarida qayta ishlanmoqda. Bu esa o‘z navbatida chiqindilarni va ularning atrof-muhitga ta’sirini kamaytirish hamda resurslardan samarali foydalanish imkoniyatini yaratadi.

Hisob-kitoblarga ko‘ra, yurtimizda yiliga 408 ming tonnani shisha chiqindi hosil bo‘ladi. Bu chiqindilar qattiq maishiy chiqindilarning (10,2 mln tonna) morfologik tarkibidan 4 foizini tashkil etadi.

Ma’lumot uchun, 2024 yilda respublikamizda 14 ta korxona tomonidan 37,3 ming tonna shisha chiqindilar qayta ishlangan (ushbu turdagi chiqindilarning 9 foizi).

Shisha chiqindilarga eski stakanlar, shisha idishlar, oynalar va boshqa shisha mahsulotlari kiradi. Shisha tabiatan qayta ishlanishi oson materiallardan biri hisoblanadi, chunki u juda uzoq vaqt davomida degradasiyaga (chirib yo‘q bo‘lish holati) uchramaydi. Shisha chiqindilar yig‘ilganda atrof-muhitga zarar yetkazishi bilan bir qatorda, 1000 yildan ortiq vaqt davomida yerda parchalanmasdan qoladi.

Shisha chiqindilarni qayta ishlash jarayoni quyidagi bosqichlarni o‘z ichiga oladi:

Ajratish: shisha chiqindilar boshqa chiqindilardan ajratiladi.

Yuvish: shisha mahsulotlari yuvilib, tozalanganidan keyin qayta ishlashga tayyorlanadi.

Boshqa materiallar bilan aralashtirish: shishani qayta ishlash uchun boshqa xomashyo (masalan, yangi qum) bilan aralashtiriladi.

Qayta eritish: shisha eritilib, yangi shakllar (yangi shisha idishlar yoki qurilish materiallari) yaratiladi.