Toj Mahal maqbarasi 1643 yilda muvaffaqiyatli qurib bitkazildi. Uning buyukligi sulton va uning sevgilisi Mumtoz Mahal nomining abadiylashishiga sabab bo‘ldi. Shoh Jahon va uning sevgilisi Mumtoz Mahal xonimning muhabbat tarixi maqbaraga tashrif buyuruvchilarga hikoya qilib beriladi. Beqiyos maftunkorlikka ega bo‘lgan ushbu maqbara hammani hayratga solishi tabiiy.
Toj Mahalning shuhrat qozonishiga sabab uning noyob chiroyga ega bo‘lishini hamda maqbarani qurilishida foydalanilgan optik illyuziyalardir. Gap shundaki, majmua hududiga kirish uchun darvoza oldidagi arkadan o‘tish kerak. Arkaga yaqinlashgan sari maqbara uzoqlashganday tuyuladi, tashrif buyuruvchilar arkadan o‘tishlari bilanoq ko‘z o‘ngilarida Toj Mahal namoyon bo‘ladi. Maqbaradan uzoqlashgan sari esa u yaqinlashayotgandek tasavvur hosil qiladi, shuning uchun ham bu yerga kelgan mehmonlar Toj Mahalni o‘zlari bilan olib ketayotgandek holga tushadilar.
Bino majmuasida minoralar ham bor bo‘lib, ularning qurilishida ham kichik bir hiyla ishlatilgan. Bir qarashda bu minoralar tik, ya’ni vertikal holatda qad ko‘targandek tuyuladi, aslida esa ular qurilmadan ozgina qiyaroq holda qurilgan. Bu narsa Toj Mahalni zilzila vaqtida vayron bo‘lishdan saqlab qoladi. Minoralar balandligi 42 metrni, maqbaraning balandligi esa 74 metrni tashkil etadi.
Manba: odam.uz