Fransiya bosh vazirsiz qoldi: 5 dekabr kuni parlament a’zolari uning hukumatiga ishonchsizlik votumini qabul qilgan Mishel Barniyer iste’foga chiqishga majbur bo‘ldi. U o‘z lavozimida bor-yo‘g‘i uch oy ishladi, uni tayinlash bo‘yicha muzokaralar esa ikki oydan ortiq davom etdi.
Ishonchsizlik votumi 1962 yildan beri birinchi bo‘lib o‘tdi. Endi Fransiya yana (bir yil ichida uchinchi marta) hukumatsiz va bosh vazirsiz qoldi.
Shu bilan birga, prezident Emmanuel Makron Barniyerga ergashishdan bosh tortdi va uning iste’fosi haqidagi chaqiriqlarni qat’iyan rad etdi. Makron 5 dekabr kuni telemurojaatida 2027 yilgacha o‘z lavozimida qolishga va yaqin kunlarda yangi bosh vazirni tayinlashga va’da berdi.
«Siz menga besh yil davomida demokratik mandat berdingiz va men uni to‘liq amalga oshiraman», dedi Makron va tartibsizlikni muxolifatning «mas’uliyatsizligi»da ayblab.
Prezident o‘ta o‘ngchi Marin Le Pen va so‘l partiyalarni beqarorlikni kuchaytirayotganlikda tanqid qildi, biroq inqiroz uchun mas’uliyatni tan olishdan bosh tortdi. Muxolifat yetakchilari, jumladan, Jan-Lyuk Mélenchon ittifoqi prezidentga nisbatan bosimni kuchaytirib, muddatidan oldin prezidentlik saylovlarini o‘tkazishni talab qilmoqda.
Inqiroz Fransiyani siyosiy mavqega olib keldi, parlament chap, markaz va o‘ta o‘ng qanotlarga bo‘lingan, hech biri mutlaq ko‘pchilikni tashkil eta olmadi. Endi Makron oldida turli xil siyosiy kuchlarni birlashtira oladigan yetakchini topish qiyin vazifa turibdi.
Barniyerning iste’fosi mumkin bo‘lgan eng yomon vaqtga to‘g‘ri keladi: Fransiya 2024 yilni 2025 yil uchun tasdiqlangan budjetsiz yakunlash xavfini tug‘diradi, bu esa davlat moliyasi bilan bog‘liq muammolarni yanada kuchaytiradi. Moody’s allaqachon inqiroz mamlakat moliyaviy barqarorligiga putur yetkazayotgani haqida ogohlantirgan.
Fransiya keyingi tartibsizliklarga tayyorlanar ekan, Makron «kattaroq» masalalarga e’tibor qaratmoqda. Shu kunlarda Parijda Notr-Dam sobori restavrasiya qilinganidan so‘ng ochilish marosimida jahon yetakchilarining qabuli bo‘lib o‘tadi.
