Malayziyada lotin yozuvidan arab yozuviga qaytish choralari ko‘rilmoqda

Malayziya vaziri Mujohid Yusuf Rava juma kuni "Javiy yozuvidan foydalanish kuni" deb e’lon qildi.

Javiy – arab alifbosidir, yangi harflar bilan to‘ldirilgan, asrlar davomida malay tilida yozish uchun ishlatilgan.

Vazirning so‘zlariga ko‘ra, Javiy yozuvi milliy merosni tiklash uchun platforma hisoblanadi, chunki Malayziya ushbu alifboni mamlakatda rasmiy aloqa vositasi sifatida ishlatishadi.

Javiy – bu malay tilini yozish uchun ishlatiladigan arab alifbosining o‘zgargan shakli. Javiy Bruneydagi ikki rasmiy skriptlardan biri bo‘lib, Indoneziya, Malayziya, Singapur va Filippinda ham ishlatiladi. Ushbu mamlakatlarda Javiy yozuvi asosan diniy sohada qo‘llaniladi. Mazkur yozuv arab alifbosining 29 harfidan tashqari yana 6 ta harfni o‘z ichiga oladi.

“Inshaalloh, shu ruh bilan biz o‘z urf-odatlarimiz va madaniyatimizni saqlab qolamiz. Qayta-qayta aytaman, bu yozuv barcha fuqarolar tomonidan qo‘llab-quvvatlanishi kerak, chunki Javiy nafaqat Malayziyaga tegishli, balki bizning umumiy Malayziya merosimizdir”, deya ta’kidladi Mujohid.

“Umid qilamizki, ushbu sa’y-harakatlar tarixiy an’anani yanada kuchaytiradi va boshqa vazirliklar ham tarixiy an’anamizni saqlash uchun javidan foydalanishni ommalashtiradi”, dedi u.

Avvalroq, Mujohid Javiy yozuvini ommalashtirish dasturini ishga tushirgan va barcha agentliklar rahbarlariga bu dasturlarni taqdim etgan.

"Men Javiy yozuvini ommalashtirishni islomlashtirish jarayoni deb bilmayman, garchi bu ba’zi bir partiyalarning ta’kidlashicha, bu hozirgi Islom ma’muriyatining pozisiyasiga yaqin, chunki Javiy maktubi rasmiy darajada deyarli ishlatilmasdi” dedi u.

Javiy yozuvi malay xalqi Islomga kirgandan boshlab ishlatilgan. Uzoq vaqt davomida Javiy yozuvi malay tili uchun odatiy skript sifatida ishlatilgan, ammo vaqt o‘tishi bilan u "rumi" deb nomlangan lotin alifbosiga almashtirilgandi.