Diqqat! Xitoy smartfonlarida "firibgar dastur" borligi ma’lum bo‘ldi

Afrikalik smartfon foydalanuvchilariga firibgar dasturlar "hujum qildi". Bu haqda BuzzFeed News Secure-D agentligi tadqiqotiga asoslanib xabar bermoqda.

Jurnalistlar Afrikadan kelgan smartfon xaridorlarining pullari o‘g‘irlanishining yirik holatlaridan xabardor bo‘lishdi. Xususan, Janubiy Afrikada istiqomat qiluvchi manba bilan bog‘lanib, u Xitoyning Transsion kompaniyasidan arzon Techo telefonini sotib olib, qurilmadagi nosozlikka e’tibor qaratdi. Unga ko‘ra, tez-tez smartfon ekranida xabarnomalar paydo bo‘ldi va bir nechta pulli obunalar hisob qaydnomasiga ulandi. Shu bilan birga, foydalanuvchi uchinchi tomon dasturlarini yuklab olmadi va pullik kengaytmalarni o‘rnatmadi.

Mablag‘larni o‘g‘irlash bilan bog‘liq voqea Secure-D agentligi mutaxassislari tomonidan tahlil qilinib, firibgar dasturiy ta’minot nomi ko‘rsatilgan smartfon ishlab chiqaruvchisi yoki uning sotuvchisi tomonidan o‘rnatilganligi aytilgan. Mutaxassislar, shuningdek, 2019 yilning martidan dekabrigacha Transsion qurilmalarida o‘rnatilgan xavfli dasturlar bilan bog‘liq 84,400 shubhali operasiyalar qayd etilganligini ta’kidladilar. Firibgar dasturlarining ko‘p qismi Afrika va Osiyo davlatlari — Janubiy Afrika, Efiopiya, Kamerun, Misr, Gana, Indoneziya va Myanmadan kelgan.

O‘zining bayonotida Transsion ilovalarning ishlab chiqarish vaqtida o‘rnatilishi mumkinligi haqidagi ma’lumotni rad etdi: "Biz har doim o‘z foydalanuvchilarimiz xavfsizligini birinchi o‘ringa qo‘yamiz". Shuningdek, kompaniya vakili ba’zi smartfonlarda "ta’minot zanjirida noma’lum yetkazib beruvchi" tomonidan o‘rnatilgan Triada va xHelper kabi zararli dasturlari borligini tasdiqladi.

Jurnalistlar bilan suhbatlashgan mutaxassislarning fikriga ko‘ra, ma’lumotlar va mablag‘larni o‘g‘irlash xavfi bozordagi ko‘plab arzon smartfonlarda bor. Firibgar dasturini sotib olgan janubiy afrikalik foydalanuvchi telefon unga atigi 30 dollar turishini tasdiqladi.

Ilgari mutaxassis smartfonga hujumning birinchi alomati qurilmaning kutilmaganda yoqilishi yoki o‘chishi bo‘lishi mumkinligini aytgan edi. Qurilmaning virusli dastur bilan yuqishi, qurilma xotirasida foydalanuvchi aralashuvisiz o‘rnatilgan yangi dasturlarning paydo bo‘lishi holatlari bilan tasdiqlanishi mumkin.