Yevropa mudofaa fondini yaratadi

Evropa Ittifoqi davlatlari 150 milliard yevrolik fond yaratish bo‘yicha kelishuvga erishdi. U Yevropa Ittifoqi doirasida ham, Ukrainada ham mudofaa xarajatlarini moliyalashtirish uchun mo‘ljallangan.

Reuters agentligining Yevropa Ittifoqi vakiliga tayanib xabar berishicha, jamg‘arma SAFE – Yevropa uchun xavfsizlik harakati nomini oldi. U birgalikda qarz olish orqali shakllantiriladi va Evropa Ittifoqi mamlakatlariga, shuningdek, boshqa davlatlarga, shu jumladan Ukrainaga xavfsizlik va qurol sanoatini rivojlantirish sohasidagi loyihalarni amalga oshirish uchun kreditlar beradi .

Jamg‘armani yaratish rejasi Yevropa komissiyasi tomonidan mart oyida taklif qilingan edi . Endilikda a’zo davlatlar uning faoliyatining asosiy tamoyillari bo‘yicha kelishib oldilar.

SAFE birgalikda qurol sotib olish va ishlab chiqarishni tezlashtiradi. Yevropa Ittifoqi mamlakatlarida, shuningdek, Norvegiya va Ukrainada ishlab chiqarilgan mahsulotlarga ustuvorlik beriladi. Bu Ukraina mudofaa sanoatiga sarmoya kiritish va Yevropa kompaniyalari bilan qo‘shma korxonalar yaratish imkoniyatlarini ochib beradi.

Avvalroq Yevrokomissiya prezidenti Ursula fon der Lyayen jamg‘armaning maqsadlaridan biri Ukraina harbiy-sanoat majmuasini Yevropa mudofaa zanjirlariga integrasiya qilish ekanligini ta’kidlagan edi.

Ukraina allaqachon natijalarni ko‘rsatmoqda. Prezident Vladimir Zelenskiyning so‘zlariga ko‘ra, 2024-yilda mamlakatda 154 ta artilleriya tizimi ishlab chiqarilgan. Bu NATOga a’zo barcha mamlakatlarni yig‘ib olgan ko‘rsatkichlardan oshib ketadi. Fevral oyida Zelenskiy agar barqaror moliyalashtirilsa, Ukraina qurol ishlab chiqarishni oshirishga qodirligini aytdi.

Evropa Ittifoqi mamlakatlari bu yondashuvga tobora ko‘proq ustunlik berishmoqda: o‘z zaxiralarini ta’minlash o‘rniga ular Ukraina ishlab chiqarish quvvatlarini moliyalashtirmoqda. Daniya birinchilardan bo‘lib ushbu mexanizmdan foydalandi: u Ukraina Qurolli Kuchlari uchun 18 ta Bogdan gaubitsasini sotib olishni moliyalashtirdi. Ma’lum qilinishicha, Krematorskiy og‘ir mashinasozlik zavodida oyiga 20 ta shunday gaubitsa ishlab chiqarish yo‘lga qo‘yilgan. Qurollar 155 mm kalibrli NATO uchun ishlab chiqarilgan.

Ushbu tashabbuslar fonida Germaniyaning yangi kansleri Fridrix Mers ham modernizasiya haqida e’lon qildi. O‘tgan haftada u Berlin “Evropadagi eng kuchli armiya”ni qurish niyatida ekanini ta’kidladi.

"Do‘stlarimiz va hamkorlarimiz ham bizdan buni kutishadi, aslida ular buni talab qilishadi", dedi u.