Жон Хопкинс университети ва бошқа илмий марказларнинг америкалик астрономлари Ердан 155 ёруғлик йили узоқликда жойлашган ҲД 181327 юлдузи атрофида чанг дискида кристалл сувли муз борлигини биринчи марта тасдиқлади.
Кашфиёт Жеймс Уэбб космик телескопи ёрдамида амалга оширилди ва тадқиқот натижалари Nature илмий журналида чоп этилди.
Жамоа муз бутун тизим бўйлаб нотекис тақсимланганлигини, дискнинг ташқи қисмларида 20% га, ҳарорат пастроқ бўлган ва юлдузга яқинлашганда деярли йўқолиб бораётганини аниқлади.
"Биз нафақат сув музини, балки Сатурн ҳалқалари ва Куипер камари объэктларида топилганига ўхшаш кристалл шаклни топдик", деб тушунтирди бош муаллиф Чен Хие.
Ёш юлдуз ҲД 181327 (23 миллион йил) музли жисмлар доимо тўқнашиб турадиган фаол қолдиқ диск билан ўралган. Бу жараёнлар Уэбб аниқлай олган “ифлос қор”нинг микроскопик зарраларини чиқаради.
Ҳаммуаллиф Кристин Ченнинг сўзларига кўра, олимлар бундай маълумотларни 25 йилдан бери кутишган. Бу кашфиёт сувнинг сайёра шаклланишида асосий роль ўйнашини тасдиқлайди – у газ гигантларининг шаклланишига таъсир қилади ва кометалар ва астероидлар томонидан тош сайёраларга етказилиши мумкин.
ҲД 181327 тизимида музнинг кашф этилиши эрта Қуёш тизимида содир бўлган жараёнларга ўхшаш жараёнларни ўрганиш учун янги имкониятлар очади. Астрономлар сайёраларнинг пайдо бўлиш механизмларини ва ҳаётнинг мумкин бўлган келиб чиқишини яхшироқ тушуниш учун бошқа юлдуз тизимларида сув музини қидиришни давом эттиришни режалаштирмоқда.
АҚШ Украинада абадий уруш ўтказиш истагини эълон қилди
Германия Россияга таҳдид қилмоқда
170 минг доллар пора билан қўлга тушган судья борасида расмий баёнот берилди
