Yaqinda Andijon viloyati sudining fuqarolik ishlari bo‘yicha sudlov hay’ati ish haqi va ma’naviy zarar undirish bilan bog‘liq apellyasiya shikoyatini ko‘rib chiqdi. Ya’niki ishdan bo‘shatilgan xodimga mehnat daftarchasi vaqtida berilmagan. Nizoning sababi bor-yo‘g‘i shu, xolos. Ammo mana shu e’tiborsizlik tuman tibbiyot birlashmasiga qimmatga tushdi: ish beruvchi endi sobiq ikki xodimiga majburiy progul kunlari uchun salkam 80 million so‘m to‘lashga majbur. So‘zimiz shu haqda.
Qisqasi, tibbiyot birlashmasining ikki xodimi – M.A. hamda SH.A. sudning 2018 yil 19 oktyabrdagi hukmi bilan sudlanadi. Shu bois birlashma boshlig‘ining 2019 yil 27 apreldagi tegishli buyrug‘iga ko‘ra, ular bilan tuzilgan mehnat shartnomalari Mehnat kodeksining 106-moddasi 3-bandi asosida bekor qilinadi.
Da’vogarlar avvaliga ishga tiklash haqidagi da’vo bilan sudga murojaat etishadi. Biroq fuqarolik ishlari bo‘yicha Bo‘ston tumanlararo sudi 2019 yil 28 iyundagi hal qiluv qarori bilan da’voni rad etadi.
Shundan so‘ng M.A. va SH.A. boshqa ish topish maqsadida mehnat daftarchalarini berishni so‘rab o‘zlarining sobiq ishxonasiga bir necha bor eshik qoqib boradi. Birlashma mutasaddilari esa har gal mehnat daftarchalarini pochta orqali yuborganligini ma’lum qiladi.
Shu tariqa mojaro sudlashishgacha yetib boradi. Yuqorida ta’kidlanganidek, M.A. va SH.A. mehnat daftarchasi berilmaganligi natijasida kelib chiqqan majburiy progul kunlari uchun ish haqi va ma’naviy zararni ish beruvchi hisobidan undirishni so‘rab fuqarolik ishlari bo‘yicha Bo‘ston tumanlararo sudiga murojaat qiladilar. Birinchi instansiya sudi da’voni rad qilgach, da’vogarlar hal qiluv qaroriga nisbatan apellyasiya shikoyati keltirishadi. Sudlov hay’ati masalani atroflicha o‘rganib, quyi sud qarorini bekor qilish barobarida da’voni qanoatlantirish yuzasidan ajrim qiladi.
Sudlov hay’ati nega bunday to‘xtamga keldi?
Avvalo, javobgar tomonidan mehnat daftarchalarini olib ketish haqida M.A. va SH.A.ni ogohlantirib ikki bor yuborilgan xabarnomalarni da’vogarlar qabul qilib olganligi haqida dalillar mavjud emas.
Qolaversa, birlashma tomonidan da’vogarlar mehnat daftarchalarini olishdan bosh tortganligi haqida dalolatnoma taqdim etilgan bo‘lsa-da, uni imzolagan guvohlarning suddagi ko‘rsatmalari bir-biriga qarama-qarshi bo‘lganligi bois ishonchsiz dalil deb topilgan.
Yana bir jihat – ish beruvchi mehnat daftarchalarini 2019 yil 31 iyulda pochta orqali yuborganligini ma’lum qilsa-da, ular egalariga yetib bormagan.
Xullas, sud mehnat daftarchasi berilmaganligi sababli da’vogarlar boshqa ishga kirib, mehnat qilish imkoniyatidan g‘ayriqonuniy tarzda mahrum etilganligi tufayli ikki yildan ko‘proq vaqt mobaynida ish haqi ololmay qolgan, degan to‘xtamga keldi. Shundan kelib chiqib, tibbiyot birlashmasi M.A.ga 40 million 535 ming so‘m ish haqi hamda 1 million 450 ming so‘m ma’naviy zarar, SH.A.ga esa 35 yarim million so‘m ish haqi va 1 million 300 ming so‘m ma’naviy zarar to‘laydigan bo‘ldi.
Xulosa shuki, ish beruvchi va xodim o‘rtasidagi mehnat munosabatlari doimo qonuniy tartib-taomillar asosiga qurilmog‘i darkor. Yo‘qsa, yuqoridagi kabi loqaydlik va e’tiborsizlik qimmatga tushishi hech gap emas.
Cho‘lponoy Ismoilova,
Andijon viloyati sudi sudyasi
