Jurnalist Jamol Xashoggini o‘ldirganlar AQShda tayyorlangani ma’lum bo‘ldi

Saudiyalik muxolifat jurnalisti Jamol Xashoggining o‘ldirilishida ishtirok etgan saudiyaliklar AQShda Davlat departamenti tomonidan tasdiqlangan shartnoma asosida harbiy tayyorgarlikdan o‘tgan, deb xabar berdi New York Times hujjatlari va manbalariga tayanib.

Xashoggi 2018 yil oktyabr oyida Istanbulda Saudiya Arabistoni konsulligida o‘ldirilgan. Dastlab Saudiya Arabistoni hukumati uning diplomatik vakolatxonada yo‘q bo‘lib ketishini rad etgan, ammo video va audio yozuvlar paydo bo‘lganidan bir muncha vaqt o‘tgach, ular Xashoggini "konsullik xodimlari bilan janjal natijasida" o‘ldirilganligini tan olishga majbur bo‘lishgan. Turkiya polisiyasi hech qachon uning jasadini topa olmagan.

Nashr ma’lumotlariga ko‘ra, to‘rt saudiyalik Arkanzasdagi Tier 1 xavfsizlik kompaniyasi tomonidan o‘qitilgan. Kompaniyaning ta’kidlashicha, mashg‘ulotlar hujumga qarshi qurolli o‘q otishni o‘z ichiga olgan va Saudiya Arabistoni rahbarlarining xavfsizligi va himoyasini ta’minlashga qaratilgan. Mashg‘ulotlar bilan tanish bo‘lgan bir kishi, bunga qo‘shimcha ravishda, saudiyaliklar kuzatuv va yaqin janglarda o‘qitilganligini aytdi.

AQSh Davlat departamenti Tier 1 kompaniyasiga 2014 yilda Saudiya Arabistoni qirollik gvardiyasi uchun harbiy mashg‘ulotlar o‘tkazish uchun lisenziya bergan. Mashg‘ulotlar AQShning sobiq prezidenti Donald Trampning kamida bir yilida davom etdi.

Xavfsizlik kompaniyasiga tegishli bo‘lgan Cerberus Capital Management kompaniyasining ijrochi direktori treningni tugatganligini tasdiqladi. Ammo uning ta’kidlashicha, 1-darajadagi o‘quv dasturining "Xashoggining o‘ldirilishiga hech qanday aloqasi yo‘q".

AQSh Milliy razvedka direktorining idorasi 2021 yil fevralida Saudiya Arabistonining valiahd shahzodasi Muhammad bin Salmon Saudiya muxolifati jurnalisti Jamol Xashoggining o‘ldirilishini shaxsan ma’qullaganini aytdi. Saudiya Arabistoni rasmiylari AQSh razvedkasi hisobotining xulosalarini rad etib, "hisobotda noto‘g‘ri ma’lumotlar bo‘lgan" deb ta’kidladilar. Bayonotga ko‘ra, mamlakat hukumati allaqachon jinoyatni sodir etganlarga qarshi zarur choralarni ko‘rgan.