«Evropa katta haq to‘laydi»

AQSh prezidenti Donald Tramp NATO bosh kotibi Mark Ryuttening shaxsan o‘zini maqtagan xabarini olganini ma’lum qildi. Bu xabarda Ryutte alyansga a’zo mamlakatlarning mudofaa xarajatlarini oshirishdagi Trampning roli yuqori baholangan.

Trampning Truth Social tarmog‘idagi postida keltirilgan xabarda Ryutte shunday degan:

«Bu oson bo‘lmadi, ammo barchasini 5 % [YAIMdan mudofaa]ga imzo qo‘ydirdik! Donald, siz Amerika, Yevropa va butun dunyo uchun haqiqiy muhim bosqichga olib keldingiz. Siz o‘n yillar davomida hech bir prezidentga muyassar bo‘lmaydigan narsani amalga oshiresiz. Yevropa katta haq to‘laydi, zanjirda bo‘lishi kerak, va bu sizning g‘alabangiz bo‘ladi».

Gaagada 24–25 iyun kunlari bo‘lib o‘tayotgan NATO sammiti oldidan, Ryutte alyans davlatlarini hozirgi 2 % YAIMdan mudofaaga qariyb 3,5 %ga ko‘tarish taklifini bildirdi. Qo‘shimcha ravishda 1,5 % YAIMni infratuzilma, harbiy sanoat va xavfsizlik bilan bog‘liq investisiyalarga yo‘naltirish taklif qilinmoqda. Shu tarzda, 2035 yilgacha jami 5 % YAIMga erishish rejalashtirilgan.

Tramp ikkinchi prezidentlik davrida NATO doirasida mudofaa yukini qayta taqsimlash masalasini bir necha marta ko‘targan. U barcha a’zo davlatlarni mudofaa xarajatlarini 5 %ga ko‘tarish va Yevropa xavfsizligiga katta mas’uliyat olishga chaqirgan.

Bloomberg agentligining oldinroq xabar berishicha, NATO ichida bu taklifga nisbatan qarama-qarshiliklar mavjud. Masalan, Ispaniya bosh vaziri Pedro Sanches Ryuttege yozgan maktubida 5 %ga ko‘tarilishga zid ekanini aytgan. Shuningdek, Slovakiya bosh vaziri Robert Fiso ham mudofaa xarajatlarini qancha va qanday oshirish masalasini mustaqil hal qilishga qaror qilganini bildirgan.