Bu qaror AQSh prezidenti Donald Tramp Grenlandiya ustidan nazoratni o‘rnatishdan manfaatdor ekanligini bildirishi fonida qabul qilindi, deb xabar beradi Reuters.
Daniya dushanba kuni Arktikadagi harbiy ishtirokini kuchaytirish uchun 14,6 milliard Daniya kronasidan (taxminan 2,05 milliard dollar) foydalanishini e’lon qildi.
Tramp shu oy Grenlandiya AQSh xavfsizligi uchun muhim ekanligini va Daniya muhim Arktika oroli ustidan nazoratdan voz kechishi kerakligini aytdi.
Mudofaa byudjetini o‘n yildan ortiq chuqur qisqartirganidan so‘ng, o‘tgan yili Daniya o‘n yillik reja doirasida harbiy xarajatlarga 190 milliard Daniya kroni (26 milliard dollar) ajratdi, uning bir qismi Arktikaga qaratilgan.
Grenlandiya xavfsizligi va mudofaasi uchun mas’uliyatga qaramay, Daniya bu ulkan hududda cheklangan harbiy resurslarga ega.
Daniyaning mintaqadagi qurolli kuchlari hozirda to‘rtta eski kema, Challenger samolyoti va it chana patrulidan iborat.
Mudofaa vaziri Troels Lund Poulsen matbuot anjumanida hozirda uchta yangi kemani moliyalashtirish, uzoq masofaga uchuvchisiz uchish apparatlari sonini ikki baravar ko‘paytirish, shuningdek, sun’iy yo‘ldosh orqali kuzatishni moliyalashtirish rejalashtirilmoqda, dedi.
AQSh armiyasi allaqachon Grenlandiya shimoli-g‘arbidagi Pituffik kosmik bazasida doimiy mavjud bo‘lib, u ballistik raketalarning uchirilishi haqida erta ogohlantirish tizimi uchun strategik joy hisoblanadi. Yevropadan Shimoliy Amerikaga eng qisqa yo‘l orol orqali o‘tadi.