AQSh nega Janubiy Afrika elchisi Ibrohim Rasulni mamlakatdan chiqarib yubordi?

Janubiy Afrikadagi muxolif partiyalar Vashington elchi Ibrohim Rasulni mamlakatni tark etishi uchun atigi 72 soat vaqt berganidan keyin mamlakat prezidentini AQSh bosimiga bosh egmaslikka chaqirdi.

Rasul o‘tgan hafta AQSh Davlat kotibi Marko Rubio uni "Amerikadan nafratlanadigan irqiy nafrat siyosatchisi" deb atagani uchun persona non grata deb e’lon qilindi.

Donald Tramp AQSh prezidenti bo‘lganidan keyin Janubiy Afrika va Qo‘shma Shtatlar o‘rtasidagi taranglik davom etmoqda. Biroq, Janubiy Afrikaning xalqaro aloqalar vaziri Ronald Lamola SABC davlat teleradiokompaniyasiga "Twitter orqali diplomatiya" "borish yo‘li" emasligini va davlatlar vaziyatni "yuzma-yuz" muhokama qilishlari kerakligini aytdi.

Boshqa siyosatchilar o‘z bayonotlarida kamroq tiyilishdi. Julius Malema boshchiligidagi muxolifatdagi Iqtisodiy erkinlik kurashchilari partiyasi AQShga qarshi keskin bayonot chiqarib, Janubiy Afrika prezidenti Kiril Ramafosani “mamlakatni Oq uyni egallab olgan qizil boshli masxaraboz qo‘rqitishiga yo‘l qo‘ymaslikka” chaqirdi.

Azaniya Pan-Afrikachilar Kongressi Bosh kotibi Apa Pui ham AQSh qarorini qoralab, uni Janubiy Afrika suverenitetiga hujum va mamlakatdagi siyosatni o‘rnatishga urinish deb atadi. “Janubiy Afrika Qo‘shma Shtatlarning qo‘g‘irchog‘i emas, biz o‘z davlatimizni hech qanday aralashuvsiz boshqarishga haqlimiz”, - dedi u.

Tramp avvalroq Janubiy Afrikaning munozarali yer qonunini tanqid qilgan edi, bu qonun hukumatga ma’lum sharoitlarda tovonsiz yerlarni musodara qilish imkonini beradi. O‘tgan oy Tramp, Golland va Fransiya ko‘chmanchilarining avlodlari bo‘lgan oq afrikaner ozchiligiga nisbatan kamsitish borligini aytib, Janubiy Afrikaga yordamni to‘xtatdi. Janubiy Afrika buni rad etadi.

Rasul avvalroq Barak Obama prezident bo‘lgan 2010-2015 yillarda AQSh elchisi bo‘lib ishlagan. U avvalgi tajribasi va Vashingtondagi keng aloqalar tarmog‘i asosida 2024 yilda elchi etib qayta tayinlangan. Biroq, obro‘siga qaramay, u Tramp bilan uchrashuvlarni ta’minlashda qiyinchiliklarga duch keldi. Ismi oshkor etilmagan janubiy afrikalik diplomatlardan biri Semafor axborot veb-saytiga "Falastinni qo‘llab-quvvatlagan siyosat tarixi" bo‘lgan kishi "hozirgi vaqtda bu ishni muvaffaqiyatli bajara olishi" dargumon ekanligini aytdi.

Janubiy Afrika Milliy Birlik Hukumatining koalisiya hamkori bo‘lgan Demokratik Alyans (DA), nima uchun eng yirik partiya Afrika Milliy Kongressi hali ham barcha xorijiy diplomatlarni tanlayotgani haqida chalkashlik bildirdi. DA matbuot kotibi Villi Aukamp SABC'ga GNU a’zolarini keskinlikni yumshatish uchun Vashingtonga borishga chaqirib, "ANC tashqi siyosat va diplomatlarni tayinlash bo‘yicha kart-blanshga ega bo‘lishi shunchaki noto‘g‘ri" dedi.