Antarktidada muzlarning erishi deyarli rekord darajaga yetdi

Antarktida yana xavotirli rekordlarni yangilamoqda: Janubiy yarimsharda qishda dengiz muzining maydoni bor-yo‘g‘i 17,81 million kvadrat kilometrga yetdi, bu oxirgi 47 yillik sun’iy yo‘ldosh kuzatuvlaridagi uchinchi eng past ko‘rsatkichdir.

Bu qiymat uzoq muddatli o‘rtacha ko‘rsatkichdan sezilarli darajada past bo‘lib qolmoqda – 2023 yildagi tarixiy minimumdan va 2024 yilda ikkinchi eng past darajadan ortda qoladi, xolos.

Katta tadqiqotchi Ted Skambosning so‘zlariga ko‘ra, 2016 yilgacha Antarktika dengiz muzlari darajasi “beqaror, ammo asta-sekin o‘sishni” ko‘rsatdi. Endi issiqroq okean suvlari qirg‘oqbo‘yi hududlariga kirib bormoqda, ya’ni global isishning oqibatlari nihoyat janubiy dengizlarga yetib bordi.

Dengiz muzining erishi dengiz sathini to‘g‘ridan-to‘g‘ri ko‘tarilishiga olib kelmaydi, lekin quyosh energiyasini qaytaruvchi ochiq rangli sirtlar maydonini kamaytiradi. Buning o‘rniga, to‘q rangli okean suvi uni o‘zlashtiradi va isinishni tezlashtiradi. Muz, shuningdek, Antarktida muz qatlamini to‘lqinlar va shamollardan himoya qiluvchi bufer vazifasini bajaradi. Uning yo‘qolishi qirg‘oqbo‘yi hududlarini yanada zaiflashtiradi va muzliklarning qulashini tezlashtirishi mumkin, bu esa butun dunyo bo‘ylab dengiz sathini sezilarli darajada ko‘tarilishiga olib kelishi mumkin.

Biroq, olimlar teskari ta’sirni ham qayd etishmoqda: issiqroq va nam havo massalari ko‘proq qor yog‘ishiga olib kelishi mumkin, bu esa muz yo‘qotilishini vaqtincha sekinlashtiradi. Uzoq muddat davomida, doimiy yuqori haroratlarda muz qatlami bari-bir eriydi, deb xabar berdi korrespondent.net.