Жаҳон бозорида буғдой ва арпа нархи кундан кунга ошиб бормоқда

2024 йил ҳосилидан сотилган ғалла туфайли нархларнинг тушиш даври кескин ўзгарди, нархлар эса, аксинча, ошиб бормоқда.

Халқаро дон кенгаши маълумотларига кўра, Россия буғдойининг Қора денгиздаги экспорт нархи жорий йилнинг июль ойида ўрим-йиғим бошланганидан бери 216 АҚШ долларига баҳоланган. Бу логистика харажатларини ҳисобга олмаганда ($90/т) Қозоғистон буғдойининг бир тоннаси нархи 61 минг тенгени ташкил этганини англатади. Бироқ Қора денгизда буғдой нархи бир тонна учун 250 долларга ёки тенге ҳисобида 78 минг тенгега кўтарилди.

Экспорт нархидан кейин Россия бозорида нархлар ошди. Ҳозирги вақтда Омби минтақасида 23% клейковина бўлган 3-синф буғдойининг нархи 14,5 минг рубль/тоннани ташкил қилади. Транспорт харажатларини (2 минг рубл/тонна), киритиш ҚҚСни ҳисобга олган ҳолда, Кўкшетауда рус буғдойининг нархи 84 минг тенге/тоннани ташкил қилади.

Қозоғистоннинг ҳозирги нархи 74-81 минг тенге/тонна бўлса, маҳаллий ишлаб чиқарувчилар қулай рақобатбардош мавқега эга.

Марказий Осиё мамлакатлари харидорларининг таклифи ҳозирда Россия нархлари даражасидан келиб чиққан ҳолда 65-70 минг тенге/тонна даражасида. Шу билан бирга, 23% клейковинали буғдойни 75 минг тенге/тоннагача ошириш имконияти мавжуд, чунки бу бозорлар учун бу нархда буғдойнинг муқобил етказиб бериш имконияти йўқ.

Арпа учун ҳам худди шундай вазият ривожланмоқда: Қора денгиздаги экспорт арпа нархи 206 АҚШ долларигача кўтарилди ва кейинги ўсиш тенденцияси сақланиб қолди. Айни пайтда Қозоғистон арпаси Ақтау портида 165-168 доллар/тоннани ташкил қилмоқда. Бундан ташқари, камида 175-185 АҚШ доллари/тоннагача ўсиш имконияти мавжуд. Бунда арпа нархи 47-50 минг тенге/тоннадан камида 55-60 минг тенгегача кўтарилади.