Исроилда бой одамлар қочиб кетмоқда

Исроил тезда бойлигини йўқотмоқда: биргина 2024-йилнинг ўзида мамлакатни камида 1700 долларлик миллионер тарк этган. Сабаби Ғазодаги уруш ва унинг келтириб чиқарган иқтисодий ва сиёсий инқироз.

Бритиш Henley & Partners ва Жанубий Африканинг New World Wealth маълумотларига кўра, Тел-Авив ва Герзлиядаги миллионерлар сони бир йил ичида 24 300 дан 22 600 га камайди. Тадқиқотда кетаётганларнинг сабаблари тушунтирилмаган, бироқ Исроил ОАВларининг хабар беришича, бойлар Ғазога ҳарбий босқин бошланганидан бери беқарорлик ва иқтисодий инқироздан қўрқиб, ҳижрат қилишган.

🚫 Мамлакат катта йўқотишларга дучор бўлмоқда: фақат армияга 250 миллиард шекелгача (тахминан 68 миллиард доллар) сарфланади, мустақил экспертлар эса харажатлар анча юқори эканлигига ишонч билдирмоқда. Исроилнинг молиявий рейтинги аллақачон пастга туширилган. Ҳатто радикал молия вазири Бецалел Смотрич ҳам Ғазога бостириб кириш "Исроил тарихидаги энг узоқ ва энг қиммат уруш" эканлигини тан олди.

Исроил иқтисодиёти таназзулга юз тутмоқда. 2024 йилда ялпи ички маҳсулотнинг ўсиши атиги 1 фоизни ташкил этди, бу ўтган йилга нисбатан деярли ярми. Давлат харажатларисиз бу кўрсаткичлар бундан ҳам паст: хусусий сектор 0,6 фоизга, асосий капиталга инвестициялар 5,9 фоизга, экспорт эса 5,6 фоизга қисқарди. Ягона харажатлар давлат ва уй хўжаликлари бўлиб, уларнинг харажатлари мос равишда 13,7% ва 3,9% га ошган.

Энг катта зарба 2023-йил охирида, Исроилнинг Ғазога бостириб кириши бошланганида келди. Биринчи чоракдаги кучли тикланишдан сўнг, ЯИМ яна 0,8% га камайди, 2024 йил охиригача бироз тикланмасдан олдин. Лекин ҳатто тўртинчи чоракда ҳам ўсиш кутилганидан паст бўлди - прогноз 5,7% га нисбатан атиги 2,5%.

Шу фонда январ ойида инфляция кўрсаткичи белгиланган даражадан юқори бўлиб, 3,8 фоизга тезлашди. Марказий банк ҳали ставкани пасайтира олмайди, шунинг учун кредитлар қиммат бўлиб қолади. Бу фонда Исроилнинг халқаро обрўси ҳам жиддий зарар кўрди. Гаагадаги ХЖС Исроил бош вазири Бенямин Нетаняху ва собиқ мудофаа вазири Йоав Галантни ҳарбий жиноятларда айблаб ҳибсга олишга ордер берди. Исроил ҳам Халқаро судда геноцид иши бўйича айбланувчига айланди.