Дунёдаги энг тез одам қанчалик тез?

2009 йилда ямайкалик спринтер Усаин Болт 100 метрга югуришда 9,58 сонияда жаҳон рекордини ўрнатган.

Тезлик - бу объектнинг (ёки шахснинг) вақт давомида ҳаракат қилишидир. У математик тарзда тезлик = d/t (бунда d - масофа ва t - вақт) шаклида ифодаланади. Бу Болтнинг жаҳон рекорди ўрнатилган югуриш вақтидаги тезлиги сониясига 10,44 метрни ташкил этганини англатади. Кўп одамлар автомобиллар ва тезлик лимитлари билан кўпроқ таниш бўлганлиги сабабли, буни соатига километр ёки миль билан ҳисоблаш фойдалироқ бўлиши мумкин: мос равишда 37,58 ёки 23,35. Бу АҚШнинг Бостон, Ню-Ёрк ва Сан-Франсиско шаҳарлари учун ҳисобланган ўртача транспорт тезлигидан тезроқ. Бундан ҳам ҳайратланарли томони шундаки, Болт ноль тезликдан бошлаб тезлашиши керак бўлган, яъни унинг максимал тезлиги ҳақиқатдан ҳам тезроқ бўлган.

2011 йилда бельгиялик олимлар ўша йилнинг центябр ойида бўлиб ўтган 100 метрга югуришнинг турли босқичларида Болтнинг иш фаолиятини ўлчаш учун лазерлардан фойдаланди. Улар маррага 67,13 метр қолганда Болт соатига 43,99 километр (соатига 27,33 миля) тезликка эришганини аниқлаган. У ўша пойгада 9,76 сония натижа билан маррага етиб келган, аммо тадқиқотлар шуни кўрсатдики, унинг тана шаклига кўра, Болт бу масофада рақобатбардош бўлмаслиги керак. Биомеханик нуқтаи назардан, энг тезкор спринтерлар нисбатан бўйи калта бўлади. Энг зўр спринтер баланд бўйли ва озғин эмас, балки ихчам спортчидир. Болтнинг ўлчамини ҳисобга олсак- том маънода боши ва элкалари бошқа рақобатчилардан юқори - у блоклардан сўнггида ва марра чизиғида охирги бўлиши керак. Ва шунга қарамай, у дунёдаги энг тезкор одами ҳисобланади.