Shavkat Mirziyoyev qanday tashabbuslarni ilgari surmoqda?

Prezident Shavkat Mirziyoyev paxta-to‘qimachilik yo‘nalishida ilgari surgan asosiy tashabbuslar:

- paxta hosilini moliyalashtirish shudgor davridan, ya’ni oktyabr oyidan boshlanadi;

- klasterlar paxta yetishtirish (paxta qiymatining 60 foizi) uchun Qishloq xo‘jaligi jamg‘armasi tomonidan joylashtirilgan mablag‘lar hisobidan 24 oyga kredit ajratilib, uning imtiyozli davri 11 oydan 18 oygacha uzaytiriladi;

- klasterlarga paxta terimini (paxta qiymatining 20 foizi) moliyalashtirish uchun ham Qishloq xo‘jaligi jamg‘armasi mablag‘laridan imtiyozli - 10 foiz stavkada kredit ajratiladi;

- paxta yetishtirish uchun imtiyozli kreditlar faqat klasterlar orqali moliyalashtiriladi;

- yakuniy hisob-kitob uchun (paxta qiymatining 20 foizi) olingan kredit foizining Markaziy bank stavkasidan (14 foiz) oshgan qismi Qishloq xo‘jaligi jamg‘armasi hisobidan qoplab beriladi.

Shuningdek:

- klasterlarga biriktirilgan 1 mln gektar paxta maydonlarida tuproq unumdorligi va hosildorlikni oshirish, sug‘orishning yangi texnologiyalariga o‘tish, o‘simliklar himoyasi xizmatlari, zamonaviy laboratoriyalar barpo etish, fermerlarni o‘qitish kabi tadbirlar uchun har bir gektarga 1 million so‘mdan grant ajratiladi;

- klasterlar tomonidan ip-kalavani chuqur qayta ishlash kelgusi 2 yilda hozirgi 50 foizdan 70 foizga yetkaziladi;

- matoni bo‘yash va aralash mato ishlab chiqaradigan uskunalar xaridi uchun korxona quvvatiga qarab davlat hisobidan moliyaviy grantlar ajratiladi;

- bo‘yalgan mato va tayyor mahsulot ishlab chiqaruvchi korxonalarning eksportini qo‘llab-quvvatlash uchun davlat tomonidan stavkasi 4-5 foizdan oshmagan 100 million dollarlik yangi kredit liniyasi ochiladi;

- bo‘yalgan mato va tayyor mahsulot ishlab chiqaruvchi hamda ularning kamida 80 foizini eksport qiluvchi klaster va boshqa to‘qimachilik korxonalariga 3 yil muddatga ijtimoiy soliq stavkasi amaldagi 12 foiz o‘rniga 1 foiz qilib belgilanadi, mol-mulk solig‘ini 3 yilga kechiktirib to‘lash imkoniyati beriladi.

Bundan tashqari:

- kelgusi yildan ip-kalavani qayta ishlaydigan klasterlarga, kredit olishda paxta xom-ashyosi va tolasini garovga qo‘yish amaliyoti joriy etiladi;

- ochiq tanlov asosida barcha klasterlar bilan 30 yil muddatgacha alohida shartnoma tuziladi;

- klasterlarga o‘g‘it, yoqilg‘i va texnika xizmatlari kabi masalalarni mustaqil hal qilish va ularni to‘siqsiz import qilishga ruxsat beriladi;

- paxtachilik fermerlari yerining ijara shartnomasi bekor qilingan taqdirda, bo‘shagan yerni qayta ijaraga berishda ushbu hududdagi klasterga tanlovda ustuvorlik beriladi;

- klasterlar faoliyatini tugatish Respublika komissiyasi xulosasi asosida faqat sud tartibida hal qilinadi.

- kelgusi yildan ekinlarni joylashtirish tartibi saqlangan holda g‘allachilik klasterlari va fermerlarga yetishtirgan bug‘doyni bozor narxida to‘liq erkin sotish huquqi beriladi;

- har bir g‘allachilik klasterlari va fermer xo‘jaliklari 3 yil davomida har yilgi hosildan gektariga 2,5 tonna g‘allani birja savdolariga erkin narxlarda chiqaradi;

- qishloq xo‘jaligi jamg‘armasidan g‘alla yetishtirishni imtiyozli kreditlash tartibi kelgusi 3 yilda saqlab qolinadi;

- moliya vazirligi huzuridagi jamg‘arma 2,5 million tonna g‘allani birjadan bozor narxlarida davlat zaxirasi uchun sotib oladi;

- sotib olingan g‘alla donni saqlash quvvatlari mavjud g‘allachilik klasterlariga tanlov asosida saqlash uchun joylashtiriladi;

- “O‘zdonmahsulot” tarkibidagi donni qayta ishlash korxonalari negizida g‘alla klasterlari tashkil etish uchun ular ochiq savdolarga chiqariladi;

- joriy yilda davlat zaxirasiga sotib olingan g‘alla hisobiga, klasterlarning qo‘shimcha xarajatlarini qoplash uchun har bir kilogramm bug‘doyga 350 so‘mdan ajratiladi.

- meva-sabzavotchilikda ham Qishloq xo‘jaligi jamg‘armasi tomonidan klasterlarni imtiyozli kreditlash yo‘lga qo‘yiladi;

- klasterlarga aylanma mablag‘ uchun amaldagi 20-24 foizli tijorat kreditlari o‘rniga Jamg‘arma hisobidan 1 yil muddatga 10 foizdan kredit resurslari ajratiladi;

- kelgusi yildan sug‘urta kompaniyalari orasida meva-sabzavot hosilini xavf-xatardan sug‘urtalash tizimi joriy etiladi;

- eksport shartnomasi bo‘lgan meva-sabzavot klasterlari va fermerlarga sug‘urta mukofotining 50 foizi davlat tomonidan qoplab beriladi;

- past hosilli 200 ming gektar paxta va g‘alla maydonlari qisqartirilib, aholiga tanlov asosida 1 gektardan ijaraga beriladi;

- “Har bir oila – tadbirkor” dasturi shartlari asosida 100 million so‘mgacha bo‘lgan kichik intensiv meva-sabzavotchilik loyihalariga kredit berish tartibi joriy etiladi;

- kreditlar meva uchun 3 yillik imtiyozli davr bilan 7 yil, sabzavotga 2 yil muddatga ajratiladi va garov ta’minoti talab etilmaydi;

- har bir viloyatdagi bittadan eng ilg‘or meva-sabzavot klasterlari bilan hamkorlikda mahsulotni saqlash, qayta ishlash quvvatlarini kengaytirish uchun davlat-xususiy sheriklik asosida agrologistika markazlari barpo etiladi.

- qishloq xo‘jaligi uchun texnika sotib olishda kredit xarajatlarining 10 foizdan yuqori qismi davlat tomonidan qoplab beriladi;

- joriy yil hosilidan boshlab 3 yil davomida paxtani Jizzax, Qashqadaryo, Sirdaryo va Toshkent viloyatlarida mashinada terish xarajatining 30 foizi byudjetdan qoplab beriladi;

- import qilinadigan texnika, butlovchi va ehtiyot qismlar bojxona to‘lovlaridan 3 yil muddatga ozod etiladi;

- chetdan olib kelingan texnikalarga qo‘shilgan qiymat solig‘ini 270 kungacha kechiktirib to‘lash tartibi joriy etiladi;

- lazerli tekislash uskunalari va don urug‘ seyalkalarini xarid qilish uchun kelgusi yilda 50 milliard so‘m subsidiya va bojxona imtiyozlari beriladi;

- yangi navlar maydonlarini kengaytirish orqali paxtada hosildorlikni 60 sentnergacha, g‘allada esa 80 sentnerga yetkazish bo‘yicha alohida dastur qabul qilinadi.

Shuningdek:

- fermer va klasterlarga, paxta hamda g‘allaning eng hosildor navlarini import qilish va mustaqil joylashtirishga ruxsat beriladi;

- “O‘zdonmahsulot” tizimidagi 20 ta urug‘lik don tayyorlash sexlari Qishloq xo‘jaligi vazirligi tarkibidagi Urug‘chilik markaziga o‘tkaziladi;

- suv tejovchi texnologiyalarni joriy qilish uchun kreditlar, tijorat banklari tomonidan kamida 5 yilga beriladi.

- subsidiya ajratish tizimi ham takomillashtiriladi. Jumladan, birinchi yili subsidiyaning 50 foizi berilib, hosildorlik oshishi va uskunalarning ishlatilishiga qarab, kelgusi yili qolgan 50 foizi to‘lab beriladi;

- yuqori hosildorlikni saqlab qolgan paxta, g‘alla va meva-sabzavot klasterlariga uchinchi yilda yana 20 foiz subsidiya beriladi;

- suv tejovchi texnologiyalar o‘rnatuvchi korxonalarning yagona elektron reestri joriy qilinadi.

Ayni paytda hokimlar va klaster rahbarlari yig‘ilishda ko‘tarilgan masalalar yuzasidan axborot bermoqda.