Evropa AQSh qo‘shinlari chiqarilishini kutmoqda va NATO sammiti oldidan o‘z ustuvor yo‘nalishlarini aniqlashga harakat qilmoqda — Financial Times

Financial Times nashrining yozishicha, shu hafta bo‘lib o‘tadigan NATO sammiti arafasida Yevropa mamlakatlari AQShdan aniq javob olishga intilayapti: Vashington o‘z qo‘shinlarini chiqaradimi yoki yo‘q? Bu masala Yevropa uchun o‘zining kelgusi mudofaa siyosatini rejalashtirishda hal qiluvchi ahamiyatga ega.

Germaniya mudofaa vaziri Boris Pistorius bir necha oydan beri AQSh mudofaa vaziri Pit Xegsetdan qo‘shinlarni Yevropa hududidan chiqarish bo‘yicha «yo‘l xaritasi»ni taqdim etishni so‘rayapti. Bu esa NATOning ayrim a’zolarida norozilik uyg‘otgan — ular bunday bosim AQShni haqiqatdan ham chiqishga undashi mumkin, deb hisoblashmoqda.

Ayni paytda, AQShning o‘zi ham o‘z mudofaa strategiyasini qayta ko‘rib chiqmoqda — u yoz oylarida e’lon qilinishi kutilmoqda. Faqat shu strategiyadan so‘ng Yevropa o‘z savollariga javob olishi mumkin.

Bu vaziyatda AQSh yevropalik ittifoqdoshlardan NATO sammitida mudofaa xarajatlarini yalpi ichki mahsulotning 5% gacha oshirishni talab qilmoqda. Yevropalik yetakchilar o‘z mudofaa salohiyatlariga ko‘proq mablag‘ ajratishga rozi, biroq AQSh aktivlarini nimalar bilan almashtirish kerakligini hali to‘liq tushunib yetmagan.

Bu ikkiyoqlama, ziddiyatli yondashuvni keltirib chiqarayapti:
➤ «Amerikaliklar bilan yaqin aloqalarni saqlash uchun ular bilan faol hamkorlik qilish va shu bilan birga ular ketishiga tayyorgarlik ko‘rish».
«Bu aqldan ozishmi? Ha. Lekin umumiy kontekstning o‘zi ham normal emas», — deydi Yevropa Ittifoqi rasmiylaridan biri.

Evropa Ittifoqida shunday fikr mavjud: agar AQSh ketsa, ular NATOdagi bir qator vazifalar — masalan, harbiy standartlar, o‘zaro muvofiqlik va birgalikda qurol-yarog‘ xarid qilish kabi sohalarni o‘z zimmasiga olishiga to‘g‘ri keladi.