AQSh va Eron hali ham savdolashyaptimi?

OAVga ko‘ra, Vashington va Tehron keskin bayonotlar bilan savdo qiladi, ammo murosaga tayyor; MAGATE xavotirli bayonotlar bilan chiqdi

AQSh prezidenti Donald Tramp Eronning AQShning yadroviy kelishuv taklifiga javobini “qabul qilib bo‘lmas” deb atadi va Tehronni ortiqcha talablar qo‘yganlikda aybladi. “Ular boyib ketishni istaydi, biz esa buning aksini xohlaymiz”, dedi u biznes-forumda va Isroil Bosh vaziri Benyamin Netanyaxu bilan bu masalani muhokama qilganini qo‘shimcha qildi.

Bu bayonot AQSh va Eron o‘rtasida aprel oyida boshlangan besh raund muzokaralaridan so‘ng yangradi. Vashington uran boyitish jarayonini butunlay to‘xtatishni talab qilib keladi, Tehron buni qabul qilib bo‘lmas deb hisoblaydi. Biroq, Axios va The New York Times gazetalarining yozishicha, AQSh tomoni boyitishning past darajasiga vaqtincha ruxsat berishga tayyor, bu esa murosaga erishish istagidan dalolat beradi. Muzokaralarning yangi bosqichi payshanba kuniga belgilangan.

Amerika kelishuv loyihasiga javoban, Eron "muzokaralarning oldingi bosqichlarining mohiyatini aks ettirmaydi" va asosiy talab - sanksiyalarni bekor qilishni o‘z ichiga olmaganini aytdi. Eron Tashqi ishlar vazirligi matbuot kotibi Ismoil Bakaiyning aytishicha, Tehron o‘z taklifini tayyorlamoqda va uni Ummon orqali jo‘natadi.

Shu fonda Eron ommaviy axborot vositalari Isroilning yadroviy dasturi, jumladan, mudofaa rejalari haqida maxfiy ma’lumotlar olgani haqida xabar berdi. Eron Milliy Xavfsizlik Oliy Kengashi, agar Isroil hujum qilsa, bu ma’lumotlardan javob zarbalari uchun foydalanish bilan tahdid qildi. Isroilning o‘zi an’anaviy ravishda yadro arsenaliga ega ekanligini tasdiqlamaydi.

Middle East Eye nashrining yozishicha, Isroil AQShga Eronga bir tomonlama zarba berish rejasini taqdim etgan va u Markaziy razvedka boshqarmasi direktori Jon Retkliff bilan muhokama qilingan. Biroq, tahlilchilarning fikricha, Bosh vazir Netanyaxu Tramp ko‘magisiz operasiyani davom ettirishi dargumon, ayniqsa, Isroil ishtirokisiz tuzilgan AQSh va Hutiylar o‘t ochishni to‘xtatishdan keyin.

Vaziyatni MAGATE hisoboti ham qizg‘inlashtirmoqda: 17 may holatiga ko‘ra Eronda 60 foizgacha boyitilgan 408,6 kg uran to‘plangan, bu fevral oyiga nisbatan deyarli 50 foizga ko‘p. Bu allaqachon 90% qurol darajasidan bir qadam narida. Eron boyitilgan uranning umumiy hajmi 9247,6 kg ga yetdi. Agentlik rahbari Rafayel Grossi, agar tegishli siyosiy qaror qabul qilinsa, bunday zaxiralar bir nechta yadroviy zaryadlar uchun yetarli bo‘lishi mumkinligidan ogohlantirdi.

MAGATE shuningdek, Erondan uran izlari ilgari topilgan norasmiy saytlarda ham hamkorlik qilishni talab qiladi.