Ойда занглаган темир топилди

Гавайи Геофизика институти астрономлари гуруҳи, кўплаб сайёра олимларини ҳайратда қолдириб, Ойнинг қутбли ҳудудларида оксидланган темир минералини, гематитни топишди.

Бу шуни англатадики, темирга кислород таъсир қилган, бу эса Ернинг сунъий йўлдошида деярли йўқ деб ҳисоблайди.

Тадқиқот ҳисоботи муаллифлар томонидан Science Advances журналида чоп этилган ва у Маноа шаҳридаги Гавайи университети веб-сайтида қисқача тавсифланган.

Маълумки, темир кислород билан жуда фаол таъсир ўтказишга қодир. Бунинг кўринадиган натижаси занг бўлиб, у Ер юзида жуда кенг тарқалган.

Ойда нарсалар бошқача бўлиши керак, гарчи у темирга бой бўлса ҳам. Ойнинг юзаси ва ички қисми деярли кислородсиз деб ҳисобланади.

Шунинг учун Ернинг табиий сунъий йўлдошида соф металл бор. Ҳатто Аполлон миссиялари томонидан етказиб берилган намуналарда ҳам юқори даражада оксидланган темир борлиги аниқланмаган.

“Бундан ташқари, қуёш шамолида мавжуд бўлган водород ойнинг сиртини йўқ қилади, бу оксидланишни олдини олади”, – деб ёзади тадқиқотчилар.

“Шундай қилиб, ойда гематит каби жуда оксидланган темир таркибидаги минералларнинг мавжудлиги кутилмаган кашфиётдир”.

Ҳа, бу ойнинг қутб кенгликларида топилган гематит эди. Темир оксиди бўлган бу минералга темир рудаси ҳам дейилади.

Бу бизнинг сайёрамизда жуда кўп учрайди ва гематит темирнинг ер ҳавоси билан тўйинган кислород билан ўзаро таъсири туфайли ҳосил бўлади. У ойда қаердан келган?

“Бизнинг гипотезамиз шундаки, гематит темирнинг Ой юзасида Ернинг юқори атмосферасидан кислород билан оксидланишидан ҳосил бўлади”, – дейди профессор Шуай Ли.