ЕИнинг қайта қуролланиш режалари Европанинг расмийлардан норозилигини ошириши мумкин

Бу ҳақда Миландаги Боккони университети профессори Кетрин де Вриснинг Европанинг Politico нашри чоп этган мақоласида айтилади.

"Қитъани қайта қуроллантириш қимматга тушади ва фуқаролар нафақат тушунишлари, балки молиявий қурбонликларни ҳам қабул қилишлари керак", деб огоҳлантиради профессор.

Катрин де Вриснинг таъкидлашича, қайта қуролланиш ва ҳарбий тайёргарликка сарфланган маблағлар анъанавий равишда ижтимоий таъминотга харажатларни биринчи ўринга қўйган европалик сайловчилар учун бевосита оқибатларга олиб келади.

Унинг сўзларига кўра, жамоатчиликни жалб қилмаслик Эвропа расмийларининг "ижтимоий хизматлар кўп йиллар давомида қисқартирилганидан кейин ўзини четда қолган" сайловчилар билан муносабатларини ёмонлаштириши мумкин. Бундан ташқари, ўтган йили ЕИ асосий дастурлар бўйича бюджетни 1 миллиард евродан ортиқ қисқартиришни, шунингдек, камомадни қисқартириш мақсадларига эришиш учун 100 миллиард евродан ортиқ қисқартиришни талаб қилувчи кейинги тежамкорлик дастурларини таклиф қилди.

Кетрин де Вриснинг фикрича, юқори мудофаа харажатларидан норозилик европалик сайловчилар орасида салбий кайфиятни кучайтириб, ўта ўнг сиёсий кучларни мустаҳкамлашга ёрдам беради. Мутахассиснинг эслатишича, ўтган йилги сайловларда ҳам Франция, Португалия, Бельгия ва Австрияда ўнглар муваффақиятга эришган пайтда бу йўналишда аниқ тенденция кузатилган эди.

"Европа фаровонлигини янада қисқартириш аллақачон ярадор бўлган қитъага зарба беради ва унинг ўсиб бораётган мудофаа амбицияларини қўллаб-қувватлаш қийин вазифа бўлади - айниқса сўровлар мудофаани қўллаб-қувватлаш камайиб бораётганини кўрсатса," дейди у.

Шундай қилиб, Bertelsmann Stiftung жамғармаси томонидан ўтказилган тадқиқот Европанинг мудофаа соҳасидаги ҳамкорлигини чуқурлаштиришга бўлган иштиёқ сўниб бораётганини тасдиқлади. Ўтган йили Европа Иттифоқининг Ташқи алоқалар бўйича сўрови шуни кўрсатдики, Франция ва Италиядаги кўпчилик мудофаа харажатлари соғлиқни сақлаш ва таълим ҳисобига кўпайтирилишига қарши.

"Муросага эришиш бўйича шаффоф ва ҳалол мулоқотсиз Европанинг хавфсизлик амбициялари сайловда йўқ қилиниши мумкин" - дея хулоса қилади профессор.

Кетрин де Врис Европа хавфсизлиги ҳақида гапирар экан, яна бир жиҳат – АҚШ сиёсатининг олдиндан айтиб бўлмайдиганлигини таъкидлайди. "Вашингтондан қатъий кафолатларсиз, трансатлантик хавфсизлик тартиби фақат ўзгаришда давом этади. Америка қуролларининг Европа иттифоқчиларига бир вақтлар автоматик оқими энди кафолатланмайди ва Европа Иттифоқи ўзининг мудофаа саноатига таянишга тайёрланар экан, Европа ва Америка қурол ишлаб чиқарувчилари келгуси йилларда глобал бозорлар учун қаттиқ рақобатлашиши мумкин", деб тахмин қилмоқда у.