АҚШ ҳукумати бугун Эрон нефтини ноқонуний ташишда иштирок этган 35 та ташкилот ва кемаларга нисбатан санкциялар жорий этилишини эълон қилди. Ушбу қадам мамлакатнинг баҳсли ядровий дастури, илғор қуролларни ишлаб чиқиш ва минтақавий террористик гуруҳларни қўллаб-қувватлаш учун муҳим даромад манбаи бўлган Эроннинг нефть секторига қўшимча харажатларни йўналтиришга қаратилган.
Санкциялар Эроннинг 2024 йил 1 октябрда Исроилга ҳужуми ва кейинчалик Эрон ядровий дастурининг кескинлашуви ортидан амалга оширилди. Улар 2024 йил 11 октябрда жорий этилган аввалги санкцияларни тўлдиради. Терроризм ва молиявий разведка бўйича вазир ўринбосари вазифасини бажарувчи Бредли Т. Смит шундай деди: "Қўшма Штатлар бизнинг барча воситаларимиз ва ваколатларимиздан фойдаланган ҳолда ушбу ноқонуний фаолиятга ҳисса қўшаётган яширин кемалар ва операторлар флотининг ҳаракатларини тўхтатишга содиқдир."
Санкциялар 13902-сонли ижроия фармонига мувофиқ жорий этилган бўлиб, у молия вазирига давлат котиби билан келишилган ҳолда Эрон иқтисодиётининг асосий тармоқларини нишонга олиш ваколатини беради. Хорижий активларни назорат қилиш бошқармаси (ОФАC) ҳам санкциялардан қочиш ҳолатларини аниқлаш ва олдини олишда денгиз саноатига ёрдам бериш бўйича қўлланма чиқарди.
Санкцияга учраган ташкилотлар орасида бир нечта юрисдикциялардаги танкерлар ва кемаларни бошқариш компаниялари тармоғи мавжуд бўлиб, улар кемаларни кузатиш тизимларини манипуляция қилиш, кемаларнинг номларини ўзгартириш ва қалбаки ҳужжатлардан фойдаланиш каби ёлғон амалиётлардан фойдаланиш билан танилган. Ушбу кемалар орасида Маршалл ороллари байроғи остида ЖАЯ, Гаяна байроғи остида PHONIX ва Кук ороллари байроғи остида BERTHA ва бошқалар мавжуд.
Ушбу кемаларни бошқарувчи бир нечта компаниялар, жумладан БААнинг Galileos Marine Services L.L.C., Панаманинг Ocean Glory Giant OGG SA, Ҳиндистоннинг Vision Ship Management LLP ва бошқалар ижроия фармонига мувофиқ рўйхатга киритилган. Ушбу ташкилотлар турли йўллар билан санкцияларни четлаб ўтиб, Эрон нефтини ташиётган кемаларни бошқаришда айбланмоқда.
Санкциялар ушбу ташкилотларга тегишли бўлган ҳар қандай АҚШ активларининг блокланишига олиб келади ва умуман олганда, АҚШ шахслари ёки Қўшма Штатлар ҳудудида ушбу ташкилотлар иштирокидаги барча операцияларни тақиқлайди. Ушбу санкцияларнинг қўлланилиши, шунингдек, уларни бузган АҚШ шахслари ва АҚШ фуқароси бўлмаган шахсларни санкциялаштирилган фаолиятда иштирок этишга ундашга уринган шахслар учун жарималарга олиб келиши мумкин.