Iqlim o‘zgarishi, biologik xilma-xillikning yo‘qolishi va ifloslanishi Kaspiy dengizini global ekologik inqiroz markaziga qo‘ymoqda. UNEP Ijrochi direktori Inger Andersenning COP29da so‘zlariga ko‘ra, agar choralar ko‘rilmasa, asr oxiriga kelib dengiz sathi 18 metrga tushishi mumkin, bu esa halokatli oqibatlarga olib keladi.
2050 yilga borib 5 millionga yaqin odam iqlimdan ko‘chgan odamlarga aylanishi mumkinligi taxmin qilinmoqda. Allaqachon baliq zahiralarining qisqarishi, tuproqning sho‘rlanishi va Kaspiy muhri kabi turlarning yo‘qolib borayotgani kuzatilmoqda.
Inger Andersen dengizni qutqarish uchun uchta asosiy qadamni aytdi:
📌 Ilmiy yondashuv - iqlim o‘zgarishini boshqarish va bioxilma-xillikni muhofaza qilish uchun monitoring va prognozlash.
📌 Transchegaraviy hamkorlik – mintaqa davlatlari birgalikda ekotizimlarni saqlash choralarini ishlab chiqishlari kerak.
📌 Shoshilinch chora - kompleks yechimlarni zudlik bilan amalga oshirish talab etiladi.
Mutaxassislar qiyin vaziyatga qaramay, xalqaro sa’y-harakatlar tufayli Kaspiy dengizi hali ham qutqarish imkoniyatiga ega ekanligiga ishonchi komil.
Eron yetakchisi Ali Xomanaiy komada
Rossiya Britaniyaning “Storm Shadow” raketasini ham, AQShda ishlab chiqarilgan HIMARS reaktiv raketasini ham yo‘q qildi
«Koinot go‘zali» tanlovi g‘olibi aniq bo‘ldi
