Irlandiya bosib olingan Falastin hududlaridagi Isroilning noqonuniy aholi punktlaridan import qilishni taqiqlagan birinchi Yevropa Ittifoqi davlatiga aylanadi.
Bosh vazir o‘rinbosari Saymon Xarris hukumat shu hafta qonunni joriy etishini tasdiqlab, uni G‘azodagi gumanitar inqirozning "miqyosi va og‘irligi" va insonparvarlik yordamiga kirishning bloklanishiga javob deb atadi.
Qonun loyihasi xalqaro huquq Falastin deb tan olgan, bosib olingan G‘arbiy Sohil va Sharqiy Quddusdagi noqonuniy aholi punktlaridan mahsulotlar importini jinoiy javobgarlikka tortadi. Biroq, taqiq Isroilning xalqaro tan olingan chegaralarida ishlab chiqarilgan mahsulotlarga taalluqli emas.
Ishg‘ol qilingan hududlardan savdo hajmi ahamiyasiz - 2020 yildan 2024 yilgacha bo‘lgan davrda atigi 685 000 evro, asosan qishloq xo‘jaligi mahsulotlari: xurmo, zaytun va sitrus mevalari. Shunga qaramay, bu harakat muhim siyosiy signal sifatida ko‘rilmoqda.
"Bu birinchi marta Evropa Ittifoqi mamlakati noqonuniy aholi punktlarini qoralashni aniq choralar bilan qo‘llab-quvvatlab, ritorikadan tashqariga chiqdi", dedi 2018 yilda mustaqil senator Frensis Blek bilan birga asl qonun loyihasini ishlab chiqishda yordam bergan Christian Aid Ireland kompaniyasining siyosat va advokatlik bo‘limi rahbari Konor O‘Nil.
Savdo siyosati Evropa Ittifoqining vakolati bo‘lsa-da, Irlandiya 2023 yilgi Xalqaro Sud qaroriga asoslanib, davlatlar noqonuniy ishg‘olni saqlab qolishga hissa qo‘shadigan savdo va investisiyalarning oldini olishlari kerak.
Evrokomissiya qonun loyihasi matnini hali olmaganini, biroq Irlandiya parlamenti tomonidan qabul qilinib, rasman Bryusselga taqdim etilganidan keyin o‘z pozisiyasini bildirishini aytdi.
Hujjatning parlament qo‘mitalarida muhokamasi shu yilning yozida boshlanishi kutilmoqda va qonunning o‘zi bir yil ichida kuchga kirishi mumkin. "Biz chora ko‘rmoqchimiz... lekin agar Yevropa Ittifoqi birga bo‘lsa, bu yanada katta ta’sir ko‘rsatadi", dedi Xarris.