Er sharidagi qit’alar soni yettita emas, balki oltita bo‘lib chiqdi (?)

Yaqinda o‘tkazilgan tadqiqotga ko‘ra, Yer sharidagi qit’alar soni yettita emas, balki oltita ekan.

Geologlar uzoq vaqtdan beri Shimoliy Amerika va Yevropani alohida qit’alar sifatida ko‘rib kelishgan, biroq yangi tadqiqotlar Yer okeanlari ostida murakkabroq tuzilish bo‘lishi mumkinligini ko‘rsatmoqda.

Davom etayotgan izlanishlar Grenlandiyadan Islandiya orqali Farer orollarigacha cho‘zilgan ko‘milgan quruqlik izlarini aniqladi.

Ushbu munozaraning markazida tektonik plitalarning hali ham kutilmagan tarzda ajralib borishi mumkinligi haqidagi fikr turibdi. Ba’zi mutaxassislarning ta’kidlashicha, bu yangi qarash kelajakda qit’alarni qanday tasniflashimizga ta’sir ko‘rsatishi mumkin.

Ushbu kashfiyotlar ortida turgan tadqiqotchilardan biri Derbi universitetining Yer fanlari bo‘yicha o‘qituvchisi doktor Jordan Fetheandir.

U Islandiyaning vulqon qatlamlari ostida nima borligini o‘rganish uchun Shveysariya, Italiya va AQShlik hamkorlarni o‘z ichiga olgan xalqaro guruh bilan hamkorlik qilgan.

Islandiya geologiyasi va Afrikaning yoriq zonalari.

Tadqiqotchilar Afrikadagi Afra mintaqasi deb ataluvchi hudud bilan Islandiyaning shakllanishi o‘rtasida o‘xshashliklarni aniqladilar.

Ular har ikki joyda rifting jarayoni qanday sodir bo‘lishini o‘rganib, Rifting oqibatidagi okeanik magmatik plato yoki ROMP deb nomlangan yangi xususiyatni aniqladilar.

Ularning tadqiqoti shuni ko‘rsatadiki, Shimoliy Amerika va Yevrosiyo plitalarining ajralish jarayoni, avvalgi taxminlarga qaramay, hali tugallanmagan. So‘nggi ma’lumotlarga ko‘ra, bu jarayon hamon davom etmoqda.

Ilgari ko‘plab geologlar Shimoliy Amerika va Yevrosiyo plitalari taxminan 52 million yil oldin to‘liq ajralib bo‘lgan deb hisoblashardi.

Endi ular, agar tasdiqlansa, Shimoliy Amerika va Yevropani yagona yirik massivga birlashtirishga olib kelishi mumkin bo‘lgan davom etayotgan taranglikni kuzatmoqdalar.

"Aslida, ular hali ham cho‘zilmoqda va ajralish jarayonida," deb tushuntirdi doktor. Bu qayta talqin qit’alarning rivojlanishi haqidagi an’anaviy qarashlarimizga shubha tug‘diradi".