Stop-Start двигателга зарар етказиши мумкинми?

Замонавий автомобиллар борган сари Stop-Start тизими билан жиҳозланмоқда – бу технология тўхтаганда двигателни автоматик ўчиради ва ҳайдовчи тормоз педалини бўшатганда уни қайта ишга туширади.

Бу функция, айниқса, шаҳар тирбандлиги ва тирбандликларда, двигателнинг маълум бир қисми ишламай қолганда фойдалидир. Аммо бу ҳақиқатан ҳам узоқ муддатда хавфсиз ва самаралими?

Афзалликлари аниқ. Синовларга кўра, Stop-Start тизими ёқилғи сарфини 6 дан 15% гача камайтириш имконини беради ва интенсив шаҳар режимида тежаш 35фоизга етиши мумкин. Бу, шунингдек, камроқ СО₂ чиқиндилари ва шовқин ифлосланишини англатади, бу айниқса мегаполисларда муҳимдир. Тизим тезда жавоб беради: двигателни қайта ишга тушириш фақат 400 миллисекундни олади - ҳайдовчи учун деярли сезилмайди.

Технология кўринадиган даражада оддий эмас. Тизим тормоз тизими, аккумулятор, двигатель ва бошқа компонентларнинг ҳолатини таҳлил қилиб, унинг ҳаракатларини бошқарадиган ўрнатилган компьютер томонидан тақдим этилади. Тез-тез қайта ишга туширишни енгиш учун 360 000 дан ортиқ ишга тушириш цикллари учун мўлжалланган мустаҳкамланган стартерлар ва батареялар қўлланилади.

Аммо тузоқлар бор. Асосий хавф - бу двигател ва айниқса турбо зарядловчи. Двигатель тез-тез ўчирилган бўлса, турбинанинг тўғри совиши ёки тўғри ёғланиши учун етарли вақт бўлмаслиги мумкин. Бунинг ўрнини қоплаш учун баъзи ишлаб чиқарувчилар двигатель тўхтатилгандан кейин ҳам компонентларни совутишда давом этадиган қўшимча сув насосларини ўрнатадилар. Бироқ, узоқ муддатли операция билан бузилишлар ва қисмларнинг эрта шикастланиши мумкин.

Муаммолардан қандай қочиш керак? Мутахассислар кучли тирбандликларда, двигатель жуда тез-тез ишга тушиш ва тўхташга мажбур бўлганда, Stop-Start тизимини ўчиришни тавсия қилади. Бу, айниқса, кичик двигателлари бўлган автомобиллар учун жуда муҳим, бу ерда ҳатто қисқа муддатли ишламаслик ҳам компонентларнинг қулайлиги ва хизмат муддатига таъсир қилади. Шуни ҳам ҳисобга олиш керакки, баъзи моделлар тизимни қўлда ўчиришга имкон беради ва агар керак бўлса, ундан фойдаланиш керак.

Шу тариқа, Stop-Start тизими ёқилғи сарфини камайтириш ва атроф-муҳитни муҳофаза қилиш учун самарали воситадир. Аммо, ҳар қандай технология каби, фойдаланиш учун онгли ёндашувни талаб қилади. Оқилона ишлаш ва ишлаб чиқарувчининг тавсияларини ҳисобга олган ҳолда, у фақат фойда келтиради, аммо автоматлаштиришга кўр-кўрона ишонч таъмирлаш харажатларига олиб келиши мумкин.