Россия армияси сўнгги ойларда Украина инфратузилмасига ҳужум қилишда фойдаланаётган Эрон камикадзе-дронлари асосан АҚШ компаниялари томонидан ишлаб чиқарилган эҳтиёт қисмларидан тузилган. Бу ҳақда CNN маълум қилди.
АҚШ Миллий хавфсизлик кенгаши матбуот котиби Адриен Уотсоннинг CNN телеканалига таъкидлашича, АҚШ маъмурияти Эронга учувчисиз самолётлар ишлаб чиқаришда фойдаланиладиган қисмларни етказиб берувчи компанияларга нисбатан янги санкциялар ва экспорт чекловларини жорий этиш имкониятини баҳоламоқда.
"Биз Эронга дрон технологияларининг киришини тўхтатиш учун экспорт чекловлари бўйича мумкин бўлган кейинги қадамларни кўриб чиқяпмиз", — дейди Уотсон.
Россия армияси ўтган йилнинг кузида Украинага қарши камикадзе дронлардан фойдаланишни бошлаган. Киев ва Ғарб пойтахтларида улар асосан Эронда ишлаб чиқарилган Shahed типидаги учувчисиз учиш аппаратлари эканлиги таъкидланмоқда. Эрон дастлаб жанговар учувчисиз самолётларни Россияга топширганини инкор қилди, бироқ кейин бундай дронларнинг партияси ҳақиқатан ҳам Москвага юборилганини тан олди (Теҳрон эса бу Украина билан урушдан олдин ҳам содир бўлганини даъво қилмоқда).
CNNнинг қайд этишича, Эроннинг Shahed-136 дрони 52 қисмга бўлинган. Бу қисмларнинг 40 таси Американинг 13 хил компаниялари томонидан ишлаб чиқарилган бўлиши мумкин. Яна 12 та компонент Канада, Швейцария, Япония, Тайван ва Хитой фирмалари томонидан ишлаб чиқарилган.
Яна бир эксперт хулосасига кўра (Британиянинг Conflict Armament Research компанияси томонидан амалга оширилган), дронларга тегишли барча компонентларнинг 82 фоизи АҚШда жойлашган компаниялар томонидан ишлаб чиқарилади.
Бироқ компаниялардан бирортаси АҚШнинг Эронга қарши санкцияларини бузганлиги ва Эрон жанговар учувчисиз учоқлари учун эҳтиёт қисмларни била туриб экспорт қилгани ҳақида ҳеч қандай далил топилмаган.
Мутахассисларнинг сўзларига кўра, хусусий фирмалар учун у ёки бу маҳсулотнинг аниқ фойдаланувчиси ким бўлишини кузатиш айниқса жаҳон бозорида жуда қийин. Шу билан бирга, Эрон ва Россия ускуналарни Ғарб ҳукуматлари кузата олишидан анча тезроқ сотиб олиш учун махсус қобиқ компаниялари яратган, дейилади суруштирув материалларида.
CNNнинг ёзишича, Украина расмийлари маҳсулоти Эрон дронларида топилган барча компанияларга сўров юборган. Жавоб берган олтита фирма ўз маҳсулотларидан ноқонуний фойдаланишни қоралашларини таъкидлаган. Шу билан бирга, улар санкцияларни четлаб ўтишда яримўтказгичлар ва бошқа электрон маҳсулотларни сотиб олишга қарши кураш бутун саноат учун йирик муаммо эканлигини ва улар билан курашишга ҳаракат қилишларини эслатишди.