Россиянинг сайловларни назорат қилувчи «Голос» ташкилотининг янги тергови 2018 йилда собиқ амалдорнинг қамоққа олинишига сабаб бўлган йирик ўғирлаш иши бўйича ўзлаштирилган пуллар Владимир Путиннинг қайта сайланиш кампаниясига сарфланганини аниқлади. Бундан ташқари, кампанияда хайриянинг қонуний чегарасидан ошиб кетган «ҳисса» ҳақида хабар берилмади - бу Россия қонунчилигига кўра Путиннинг пойгадан четлаштирилишига олиб келиши керак эди. Медуза ҳисоботнинг асосий фикрларини тақдим этади.
2024 йил февралида Россиянинг Перм вилояти бош вазирининг собиқ ўринбосари Елена Лопаева «Ёрдам — 21-аср» хайрия ташкилотидан 67,7 миллион рубль (730 минг доллар)ни ўзлаштирганликда айбланган эди. Судья уни 4 йилга озодликдан маҳрум қилди ва 500 000 рубль (5 380 доллар) жаримага тортди.
Россиянинг сайловларни кузатиш бўйича мустақил ҳаракати «Голос»нинг янги терговига кўра, Лопаева ўз суд жараёнида ўзлаштирган пуллари Владимир Путиннинг 2018 йилги президентлик кампаниясига сарфланганини маълум қилган. Собиқ амалдорнинг сўзларига кўра, у кампанияга ёрдам бериш учун қилган «саъй-ҳаракатлари» сабаб Путин жамоасидан ташаккурнома ҳам олган.
Шу билан бирга, Путин кампаниясининг молиявий ҳисоботларида хайрия ҳисоблари қайд этилмаган.
«Бундай миқёсдаги очиқ молиявий қоидабузарлик амалдаги президентнинг сайловдан четлаштирилишига олиб келиши керак эди», - дея таъкидлайди Голос тергови.
Россия қонунчилигига кўра, ҳокимиятни бошқараётган шахс ўз сайловолди кампаниясини фақат расмий сайлов ҳисобидан молиялаши мумкин. Агар номзод ушбу қоидани бузса ва ташқи манбадан 20 миллион рублдан (250 минг доллар) кўпроқ маблағ сарфласа, қонун уларни пойгадан четлаштиришни талаб қилади.
"2018 йилги президентлик сайловларини молиялаштириш «Перм вилояти — олға! Янги давр» жамғарма маблағлари ҳисобидан бўлиши керак. Ушбу лойиҳа бўйича шартномалар амалда бажарилмади; пул олиб қўйилди ва сиёсий стратегларнинг маошлари, канвасерларга тўловлар ва бошқа кампания тадбирларига сарфланди", дейилади мақолада.
«Голос» ҳамраиси Станислав Андрейчук гуруҳ терговида Путин кампанияси бошқа минтақаларда ҳам худди шундай схемалардан фойдаланганини таъкидлади. Агар бу маблағларни йўналтириш бўйича операциялар кўлами Пермдаги билан солиштириш мумкин бўлса, дейди у, Андрейчукнинг сўзларига кўра, бу Путиннинг 2018 йилги сайлов кампанияси учун сарфланган харажатларнинг ярмидан кўпи яширин бўлганидан далолат беради.
“Оддий шароитларда Пермдаги суд жараёни сиёсий зилзила келтириб чиқарган бўларди: парламент текшируви бошланган, ФҚБ ва Тергов қўмитаси бошқа минтақалардаги ўнлаб шунга ўхшаш фондларни текширишни бошлаган бўларди, президент истеъфога чиқиши мумкин эди ва жиддий ўзгартиришлар қабул қилинган бўларди", деди Андрейчук .