Генераллардан то Трампгача: Нетаньяху кимнинг сўзини тинглаяпти?

Исроил тарихидаги энг кўп хизмат қилган бош вазирнинг сиёсий фаолияти унинг шахсий миссияси — Исломий Республика Эрондан келаётган таҳдидлар ҳақида дунёга огоҳлик бериш билан белгиланган. Буни у БМТда намоён қилган бомба тасвирли карикатурадан тортиб, сўнгги 20 ойда бўлиб келаётган ёниб турган минтақавий уруш пайтида такрор-такрор айтган: "Энг катта таҳдид — Эрон."

Америка президентлари ва ҳатто Нетаньяхунинг ўз генераллари ҳам йиллар давомида уни Эроннинг ядровий объектларига ҳарбий зарба бериш қароридан бир неча марта қайтаришган.

АҚШ президенти Дональд Трамп Исроилга бундай ҳужум учун "яшил чироқ" (яъни тўлиқ рухсат) бермаганини айтган. Лекин "сариқ чироқ" (аниқ рухсат эмас, лекин қарши эмаслик) каби кўриниши ҳам етарли бўлган кўринади.

Бир ғарб расмийсининг таърифлашича: "Энди у (Нетаньяху) бу ўйинга тўлиқ кирди". Унинг таъкидлашича, Исроилнинг асосий мақсади — Эроннинг ядровий дастурини фалажлаш.

Бу қарор минтақадаги кўплаб давлатлар томонидан қораланди. Халқаро атом энергияси агентлиги (МАГАТЭ) раҳбари Рафаэль Гросси ҳам таъкидлаган:
"Мен қайта-қайта айтганман: ядровий иншоотларга ҳеч қандай шароитда ҳужум қилинмаслиги керак."

Ҳарбий зарбалар халқаро ҳуқуққа зид экани ҳақида кўплаб юридик мутахассислар ҳам танқид қилмоқда.

Бироқ бугунги кунда кўпчилик шундай саволни ўртамоқда: Исроил бош вазири ўз маслаҳатчилари ва иттифоқдошлари билан бир хил мақсадни кўзлаяптими?

Чатем Хаус таҳлил марказининг Яқин Шарқ ва Шимолий Африка бўйича дастури директори доктор Санам Вакилга кўра:
"Нетаньяху шахсан режимни ўзгартириш ғоясига бор кучи билан интилмоқда, аммо Исроилнинг сиёсий ва ҳарбий раҳбариятининг мақсади — Эроннинг ядровий дастурини жиддий равишда орқага суришдир."

У қўшимча қилади:
"Иккинчи мақсад жуда қийин, лекин амалга оширилиши мумкин. Биринчи мақсад эса, айниқса қисқа ва тез кучаяётган можарода, жуда мушкул."