Дунё бўйлаб миграция тарихий чўққига чиқди

Иқтисодий тенгсизлик, можаролар, иқлим инқирози ва мажбурий кўчиришлар сабабли дунё замонавий тарихда энг юқори миграция даражасига эришди.

Асосий рақамлар ва фактлар:

• 2020-йилда 281 миллион киши ёки дунё аҳолисининг 3,6%и ўз туғилган мамлакатидан ташқарида яшайди; 169 миллиони меҳнат муҳожирлари.

• Дунё бўйлаб 28 миллион бола мигрант, 135 миллиони аёл ва 146 миллиони эркак.

• 2023-йилда тахминан 8 500 киши миграция пайтида ҳалок бўлган ёки бедарак йўқолган.

• Бутун дунё бўйлаб 117,3 миллион киши ички кўчирилган, шундан 67,8 миллиони мамлакат ичида.

• 42,5 миллион киши қочқин, 8,42 миллион киши бошпана изламоқда.

• 4,4 миллион киши фуқаролиги йўқ ва асосий ҳуқуқлардан чекланмоқда.

Экономик аҳамият:

• Меҳнат муҳожирлари томонидан юборилган пул ўтказмалари 2000-йилда 128 миллиард доллардан 2022-йилда 831 миллиард долларга ўсди.

• OECD мамлакатларига 2024-йилда 6,2 миллион доимий ва 2,3 миллион вақтинчалик ишчи мигрант келди.

• Меҳнат бозорида мигрантларнинг улуши 77%, бандлик 71%, ишсизлик 10%дан паст.

Бошпана ва хавфли миграция:

• 2024-йилда OECD мамлакатларида 3 миллион янги бошпана аризаси топширилди — тарихий рекорд; асосий келиб чиқиш давлатлари: Венесуэла, Колумбия, Сурия, Афғонистон ва Ҳиндистон.

• ЕИда ноқонуний чегара ўтишлар 37%га, АҚШда чегара патрули интервенциялари 48%га камайган; Британияга ноқонуний кириш уринмалари 19%га кўпайган.

Сиёсий ва сиёсат тенденциялари:

• Юқори миграция оқимларига дуч келган кўплаб мамлакатлар миграцияни назорат қилиш учун қатъий сиёсатларни жорий қилган.

• Қатъийлаштирилган қоидалар орасида талаба визалари, оила бирлаштириш ва гуманитар дастурлар бор, айримлари эса малакали ишчиларни жалб қилишда мослашувчан сиёсатдан фойдаланмоқда.

Хулоса:
Дунёдаги замонавий миграция жараёнлари иқтисодий, сиёсий ва экологик омиллар билан узвий боғлиқ бўлиб, глобал ҳамкорлик ва адаптацияни талаб қилмоқда.