67 ёшли америкалик Тим Эндрюс гени ўзгартирилган чўчқадан буйрак кўчириб ўтказилгандан кейин 6 ойдан кўпроқ вақт давомида яшаб келмоқда. Бу чўчқа аъзосини тирик одамга кўчириб ўтказишдан кейин омон қолиш бўйича рекорддир. Тадқиқотчилар бу ҳолатни муваффақиятли ксенотрансплантациянинг муҳим босқичи - органларни ҳайвонлардан одамларга кўчириш деб аташади.
Бу ҳақда Nature нашри ёзмоқда.
Тим Эндрю терминал буйрак етишмовчилигидан азият чекди ва январь ойида бўлиб ўтган операциядан олдин икки йилдан кўпроқ вақт давомида диализда эди. Ўшандан бери у диализсиз ишламоқда. Эндрю, Массачусетс штатининг Кембриж шаҳридан eGenesis биотехнологик компанияси томонидан тақдим этилган генетик жиҳатдан ўзгартирилган чўчқа буйракларини олган учта бемордан бири эди.
"Олти ой - бу ақл бовар қилмайдиган ютуқ. Биринчи олти ой бемор ва трансплантация учун энг катта хавф даври. Мумкин бўлган асоратларга камқонлик ва трансплантацияни рад этиш киради, бунда иммунитет янги органга ҳужум қилади. Олти ойлик белги ҳамма нарса жуда яхши ўтганини англатади. 12 ойга эришиш яна бир муҳим босқич ва ажойиб натижа бўлади" - дейди Уэйн Хоторн Австралия университетидаги трансплантация бўйича мутахассис.
Илгари генетик жиҳатдан ўзгартирилган чўчқанинг энг узоқ умр кўрган органи 53 ёшли америкалик Тована Лунига тегишли бўлиб, у тўрт ой-ю тўққиз кун давомида буйрак билан яшаган. Бироқ, орган бу йил рад этилганлиги сабабли олиб ташланди.
Тим Эндрюс учта турдаги генетик модификацияга эга чўчқадан буйрак олди. Улардан бири органни рад этишнинг олдини олиш учун учта антиженни олиб ташлаш эди; яна бири яллиғланишни ва қон кетиш хавфини камайтирадиган эттита инсон генининг қўшилиши эди. Бундан ташқари, чўчқа геномида ретровируслар фаолсизлантирилган.