Vladimir Putinning josuslari Ronaldudan foydalangani ma’lum bo‘ldi. Lekin qanday qilib?

Germaniyada Rossiya uchun josuslikda ayblanib qamalgan, ko‘zga oddiy ko‘ringan bir juftlik fosh bo‘lishi orqali bu hayratlanarli voqea oshkor bo‘ldi.

Germaniyaning g‘arbiy qismidagi Frankfurtdan bir soatlik masofada joylashgan Marburg shahridagi qo‘shnilar uchun Andreas va Xeydrun Anshlag oddiy oiladek edi. Ularning Avstriya pasportlari bo‘lgan, lekin ular soxta ekanligi aniqlandi va ular o‘zlarini qo‘shni davlat fuqarolari, janubiy Amerikadan deb da’vo qilishgan. Andreas avtomobil muhandisi bo‘lib ishlagan, Xeydrun esa uyda farzandlari bilan bog‘liq vazifalarni bajargan. Qizlari esa ota-onalari haqiqiy shaxslari haqida hech qanday ma’lumotga ega emas edi.

Nemis jurnalisti Mika Boysterning so‘zlariga ko‘ra: «Qish kunlarida bog‘da uzoq suhbatlar bo‘lganidan tashqari, ularni shahardiki boshqa oilalardan ajratib turuvchi hech qanday alomat yo‘q edi.» Biroq, ular 1989 yilda Berlin devori yorilmasidan oldin boshlab, 23 yil davomida Rossiya tomonidan yillik 80,000 funt sterling maosh olib, G‘arbga josuslik qilishgan. Ular juda ko‘p sirlarni, shu jumladan Yevroittifoq, NATO va BMT haqidagi ma’lumotlarni Sovet Ittifoqi va Rossiyaga o‘tkazgan. Ularga Niderlandiya tashqi ishlar vazirligidan insayder yordam bergan — u har oy hujjatlarni maxsus yashirin joylardan olib bergan, USB fleshkalarni esa maxsus topilmalarga yashirishgan.

Juftlik Moskvadagi Tashqi razvedka xizmati SVR bilan radio va sun’iy yo‘ldoshlar orqali aloqa qilgan. Internetning rivoji esa “Pit” va “Tina” taxallusidagi juftlikka ochiq raqamli maydonda yangi aloqa usulini topish imkonini bergan.

2011 yil boshida Anshlaglar @Aplenkuh1 (ya’ni “Alpiy sigir 1”) nomli YouTube profili ochgan, Kreml esa tez orada o‘z akkaunti — @crsitanofootballer ni yaratgan.

BBC sobiq xavfsizlik muxbiri Gordon Korera “Russians Among Us” (Oramizdagi ruslar) kitobida ta’kidladiki, Ronalduning futbol videolari ostidagi izohlar ularning yashirin aloqa maydoni bo‘lgan.Juftlik va SVR 2011 yil boshida akkauntlar ochib, asosan Krishtianu Ronaldu haqidagi videolarga izohlar qoldirgan.

Ular: ‘Bu juda yoqimli video va musiqasi ham ajoyib,’ deb yozishgan.

Bu izohga SVR akkaunti crsitanofootballer: ‘U shaytondek yuguradi va o‘ynaydi,’ deb javob bergan.

Nemis tergovchilari fikriga ko‘ra, bu butun video platformasida yashirin aloqa qilishning vositasi bo‘lgan. Izohlardagi tinish belgilari ketma-ketligi raqamlarga aylantirilib, oldindan kelishilgan xabarga aylangan. Bu ruslar hamda boshqa mamlakatlar tomonidan asrlar davomida foydalanilayotgan nomer stansiyalariga o‘xshash, josuslarga qodlangan radio xabarlarining yangi bosqichi hisoblanadi.

2011 yil oktyabrida maxsus razvedka kuchlari Anshlaglarning Germaniyadagi uyini bosib olgan. Hodisa vaqtida Xeydrun o‘z o‘qish xonasida shifrlangan xabarni qabul qilar ekan, hukumatchilar uyga kirib kelganida, hayratdan kursidan yetib tushib, ulanish kabelini uzgan.

2013 yil iyulda Andreasga olti yarim yil, Xeydrunga besh yarim yil qamoq jazosi berilgan, Niderlandiya tashqi ishlar vaziri vazifasidagi rasmiyga esa 12 yil berilgan. Biroq 2015 yil oxiriga kelib, ikkala josus qamoqdan chiqarilgan va Rossiyaga ekstradisiya qilingan.