Rossiya va Ukraina to‘g‘ridan-to‘g‘ri tinchlik muzokaralarining uchinchi bosqichiga yaqinlashmoqda, ammo tomonlar o‘rtasida hali ham jiddiy kelishmovchiliklar mavjud. Jumladan, navbatdagi uchrashuv sanasi va asirlar almashinuvi shartlari hali kelishilmagan.
Rossiya Tashqi ishlar vaziri Sergey Lavrov 6 iyul kuni Moskva va Kiyev navbatdagi uchrashuv bo‘yicha ehtimoliy sanalarni muhokama qilayotganini tasdiqladi. Unga ko‘ra, muzokaralar maqsadi vaqtincha to‘xtash emas, balki barqaror tinchlikka erishishdir.
Lavrovning ta’kidlashicha, avvalgi uchrashuvlar Rossiya tashabbusi bilan o‘tkazilgan va hozirda Moskva Kiyevdan javob kutayapti. Ayni paytda, muzokaralar asosan gumanitar masalalarga taalluqli bo‘lgan. Tomonlar yaralangan asirlar, 25 yoshdan kichik harbiylar va fuqarolar almashinuvi bo‘yicha kelishib olgan. Shuningdek, Ukraina tomoni bog‘lanishni yo‘qotgan 339 bola ro‘yxatini taqdim etgan, Rossiya esa 18 nafar bola haqida javob ro‘yxatini tayyorlamoqda.
29 iyun kuni Kreml muzokaralardagi sukunat uchun javobgarlikni Ukraina va AQSh zimmasiga yukladi. Rossiyaning ta’kidlashicha, muzokaralar sur’ati Kiyevning pozisiyasi, Vashingtonning vositachiligi va frontdagi vaziyatga bog‘liq. Prezident Vladimir Putin iyun oyida uchinchi raundni o‘tkazishga tayyor ekanini bildirgan va uni yana Istanbulda o‘tkazishni taklif etgan.
Turkiya prezidenti Rajab Toyib Erdo‘g‘on ham uchrashuvga mezbonlik qilishga tayyor ekanini aytdi va Putin hamda Ukraina prezidenti Vladimir Zelenskiy o‘rtasida, ehtimol, Donald Tramp ishtirokida to‘g‘ridan-to‘g‘ri muzokaralar tashkil qilish harakatlari ketayotganini ma’lum qildi.
Zelenskiy esa NATOning Bryusseldagi so‘nggi sammitida ushbu uch formatdagi muzokara g‘oyasini qo‘llab-quvvatladi. U, shuningdek, Tramp bilan AQSh harbiy yordamini kuchaytirish va havo mudofaasi tizimlari hamda dronlar ishlab chiqarishda hamkorlik masalalarini muhokama qilgan.
Hozirgacha bo‘lib o‘tgan ikki uchrashuvda otashkesimga erishilmadi — natijada faqat asirlar almashinuvi amalga oshdi. Ukraina G‘arb hamkorlari yordamida 30 kunlik shartsiz otashkesim taklif qilgan bo‘lsa, Rossiya faqat 2–3 kunlik qisqa tanaffusni (o‘lganlar jasadlarini yig‘ish uchun) qabul qilishga tayyorligini bildirgan.
Muzokaralar kechikayotgan bir paytda, Moskva frontdagi bosimni oshirmoqda va keng qamrovli otashkesim bo‘yicha kelishuvdan bosh tortmoqda. Putin iyun oyida: “Butun Ukraina — bizniki”, — deb bayonot berib, Sum va Xarkov viloyatlarida “tampon hududlar” yaratish ehtimolini ham istisno qilmadi.