Тел-Авив университети олимлари CRISPR технологиясидан биринчи марта бош ва бўйин саратон ҳужайраларидан генни олиб ташлаш учун фойдаланишди, натижада ҳайвонларда ўсмаларнинг 50 фоизи бутунлай йўқ бўлиб кетди.
Advanced Science журналида чоп этилган тадқиқот саратон касаллиги учун ген терапиясининг янги истиқболларини очади.
Шу пайтгача битта генни олиб ташлаш ўсма тузилмасини йўқ қилишга қодир эмас деб ҳисоблар эди. Бироқ, тадқиқотчилар баъзи генлар саратон ҳужайраларининг омон қолиши учун жуда муҳим эканлигини кўрсатди, бу уларни CRISPR терапияси учун идеал нишонга айлантиради. Мутахассислар тадқиқот давомида бош ва бўйин ўсмалари ривожланишида асосий роль ўйнайдиган SOX2 генига эътибор қаратишди.
CRISPR механизмини аниқ етказиб бериш учун олимлар РНК кўринишидаги генетик муҳаррирни ўз ичига олган махсус нанозаррачаларни ишлаб чиқишди. Заррачалар EGF оқсилига йўналтирилган антитаначалар билан қопланган бўлиб, CRISPR тизимини таъсирланган тўқималарга максимал аниқлик билан йўналтиришга имкон берди. Дори воситаси бир ҳафталик интервал билан уч марта тўғридан-тўғри ўсмага юборилди. 84 кундан кейин ўсмаларнинг ярми бутунлай йўқ бўлиб кетди.
Тадқиқотчилар энди терапия самарадорлигини ошириш учун қўшимча генларни олиб ташлаш талаб этиладими деган масалага ойдинлик киритмоқчи. Уларнинг айтишича, бу усул ўсмаларни генетик даражада кимётерапиясиз йўқ қилишга қаратилган янги даволаш усулларига йўл очиши мумкин. Илгари олимлар саратон ўсмаларида генларни ўчириб қўйиш метастазнинг олдини олишини ҳам аниқлаган эди, деб хабар беради lenta.ru.