«Европа катта ҳақ тўлайди»

АҚШ президенти Дональд Трамп НАТО бош котиби Марк Рюттенинг шахсан ўзини мақтаган хабарини олганини маълум қилди. Бу хабарда Рютте альянсга аъзо мамлакатларнинг мудофаа харажатларини оширишдаги Трампнинг роли юқори баҳоланган.

Трампнинг Truth Social тармоғидаги постида келтирилган хабарда Рютте шундай деган:

«Бу осон бўлмади, аммо барчасини 5 % [ЯИМдан мудофаа]га имзо қўйдирдик! Дональд, сиз Америка, Европа ва бутун дунё учун ҳақиқий муҳим босқичга олиб келдингиз. Сиз ўн йиллар давомида ҳеч бир президентга муяссар бўлмайдиган нарсани амалга оширесиз. Европа катта ҳақ тўлайди, занжирда бўлиши керак, ва бу сизнинг ғалабангиз бўлади».

Гаагада 24–25 июн кунлари бўлиб ўтаётган НАТО саммити олдидан, Рютте альянс давлатларини ҳозирги 2 % ЯИМдан мудофаага қарийб 3,5 %га кўтариш таклифини билдирди. Қўшимча равишда 1,5 % ЯИМни инфратузилма, ҳарбий саноат ва хавфсизлик билан боғлиқ инвестицияларга йўналтириш таклиф қилинмоқда. Шу тарзда, 2035 йилгача жами 5 % ЯИМга эришиш режалаштирилган.

Трамп иккинчи президентлик даврида НАТО доирасида мудофаа юкини қайта тақсимлаш масаласини бир неча марта кўтарган. У барча аъзо давлатларни мудофаа харажатларини 5 %га кўтариш ва Европа хавфсизлигига катта масъулият олишга чақирган.

Bloomberg агентлигининг олдинроқ хабар беришича, НАТО ичида бу таклифга нисбатан қарама-қаршиликлар мавжуд. Масалан, Испания бош вазири Педро Санчес Рюттеге ёзган мактубида 5 %га кўтарилишга зид эканини айтган. Шунингдек, Словакия бош вазири Роберт Фицо ҳам мудофаа харажатларини қанча ва қандай ошириш масаласини мустақил ҳал қилишга қарор қилганини билдирган.