15 декабр куни Тошкентнинг “Hyatt Regency” меҳмонхонасида Британия Кенгашининг Ўзбекистондаги фаолиятининг 25 йиллигини нишонлашга бағишланган матбуот анжумани бўлиб ўтди. Матбуот анжуманида Британия Кенгаши директори – Денис Воддингем, Буюк Британиянинг Ўзбекистондаги елчиси – Тим Торлот, Халқ таълими, Маданият, Олий ва ўрта таълим вазирликлари ва бошқа ҳамкорлар иштирок этишди.
Британия Кенгашининг Ўзбекистондаги фаолияти 1996 йил октабр ойида Ўзбекистон ҳукумати билан расмий икки томонлама шартнома имзоланиши билан бошланди. Ўтган йиллар давомида ташкилот Ўзбекистон ва Буюк Британия ўртасидаги таълим, институционал ва маданий алоқаларни мустаҳкамлашда сезиларли ютуқларга эришди.
Британия Кенгаши фаолиятини 3 та йўналишга болса болади – маданият ва санъат соҳаларини ва ижодий иқтисодиётни ривожлантириш, шунингдек, таълим тизимини ислоҳ қилиш ва инглиз тилини ўқитиш соҳасидаги ишлар ва инглиз тили бўйича билимларни баҳолаш тизимига оид ишларни амалга ошириб келмоқда.
Сўнгги йилларда эришилган асосий ютуқлар қаторига қуйидагилар киради:
• Тошкент шаҳрида 4000 дан ортиқ талаба таҳсил олаётган Халқаро Вестминстер университети филиалини очишга кўмаклашиш.
• Инглиз тили ўқитувчиларини тайёрлаш бўйича замонавий миллий ўқув дастурини ишлаб чиқиш ва муваффақиятли жорий этиш. Дастур 18 та таълим муассасасида амалга оширилиб, йилига 4000 дан ортиқ бўлажак ўқитувчилар ундан ўтади.
• 45 та давлат университетлари томонидан қўлланиладиган махсус мақсадли инглиз тили ўқув дастурини (ESP) ишлаб чиқиш.
• Лондон Метрополитен университети ҳамда Олий ва ўрта таълим вазирлиги билан ҳамкорликда яратилган “Сифат маданияти” дастурини жорий етиш. Дастур 6 йил давомида ҳар йили 500 нафар академик раҳбарлар учун инновацион касбий ривожланиш йўлини таклиф этади.
Меморандум доирасида 2021 йилда Британия Кенгаши Ўзбекистонда миллий таълим ислоҳотини қўллаб-қувватлаш бўйича қатор дастурлар ишлаб чиқди.
“Британия Кенгашининг Ўзбекистондаги дастурларида 25 йилдан ортиқ фаолият юритиб, 700 дан ортиқ ташкилот иштирок этди, 115 мингдан ортиқ киши бевосита кўмак олди, Ўзбекистон ва Буюк Британияда жами қамров 27 миллиондан ортиқ кишини ташкил этди”, - таъкидлади Британия Кенгаши директори Денис Воддингем.
“Британия Кенгашининг Ўзбекистондаги лойиҳаларини ёритиш жуда таъсирли! 34 миллион аҳолиси бўлган мамлакат учун 27 миллион - бу ҳақиқатан ҳам ажойиб натижа, аммо бунинг ажабланарли жойи йўқ. Мамлакатимиз мустақилликка эришгандан сўнг у ёки бу тарзда таълим тизими билан алоқага чиққан, турли таълим муассасаларида таҳсил олган ҳар бир кишига Британия Кенгаши жамоаси олиб бораётган иш натижалари у ёки бу тарзда таъсир кўрсатди. Бу натижалар эса узоқ йиллар ва ўнлаб йиллар давомида сезилади”, белгилаб ўтди Буюк Британиянинг Ўзбекистондаги элчиси Тим Торлот.
2020 йил октабр ойида Британия Кенгаши ва Ўзбекистон Республикаси Халқ таълими вазирлиги ўртасида ўзаро англашув меморандуми имзоланган еди. Меморандум олий, касб-ҳунар ва мактаб таълимини миллий кенг кўламли ислоҳ қилиш ҳамда инглиз тилини ўқитишни ислоҳ қилишда Ўзбекистон ва Буюк Британия ўртасидаги ҳамкорликни мустаҳкамлаш ва кенгайтириш рамзи бўлди. Йирик лойиҳалар қаторига “Future English” киради, у мактаб битирувчиларига инглиз тилини яхшилашга ёрдам бериш ва “Онлайн ўқитувчилар ҳамжамияти” платформаси орқали бутун мамлакат бўйлаб инглиз тили ўқитувчилари учун узлуксиз касбий ривожланиш имкониятларини тақдим етишга қаратилган.
“Биз 2021 йилда “Future English” дастурини ишга туширган эдик, бироқ бу йил 900 дан ортиқ инглиз тили ўқитувчилари Британиянинг Замонавий Техникалар Кенгаши томонидан ишлаб чиқилган малака ошириш курсларида қатнашиш имконига эга бўлди. 2022 йил охири қадар уларнинг сони 2000 дан ошишини кутамиз. Бизнинг олдимизга улкан мақсадлар қўйилган ва келгуси йилларда Ўзбекистондаги барча 40 000 инглиз тили ўқитувчилари бизнинг дастуримизга қўшилиб, уни якунлашига умид қиламиз”, деди Британия Кенгаши директори депутат Жамила Ғуломова.
Британия Кенгаши, шунингдек, ISE ни таълимдаги узоқ муддатли барқарор ўзгаришларни кўриш, сиёсат ва ҳаракатлар бўйича Бутунжаҳон таълим форуми каби халқаро конференциялар ва форумларда иштирок етишини қўллаб-қувватлайди. Шунингдек, улар таълим ислоҳотларини амалга оширишга, жумладан, ўқитувчилар малакасини ошириш ва ўқув жараёнини CОVID-19 пандемияси шароитларига мослаштиришга яхлит ёндашувни шакиллантиришга қаратилган тадқиқотларни биргаликда олиб бормоқда.
2021 йилда Британия Кенгаши Халқ таълими вазирлиги билан инглиз тили бўйича миллий ўқув дастури стратегиясини ишлаб чиқишда иштирок этди. Жорий ўқув йилидан бошлаб мактаблар ва университетлар инглиз тилини ўқитиш бўйича янги ўқув дастурини жорий қила бошладилар, уни ишлаб чиқишда Лестер ва Кембриж университетлари жамоаси ишлади.
Бу йил Британия Кенгаши ҳукуматлар, миллий саноат органлари, университетлар, тадқиқотчилар, академиклар ва талабаларга Буюк Британия билан ҳамкорлик қилиш ва ҳамкорлик қилиш имкониятини берувчи Going Global Partnership дастурини ишга туширди. Дастурнинг мақсади иқтисодий ва ижтимоий ўсишни қўллаб-қувватловчи кучли, инклюзив, глобал миқёсда боғланган олий таълим тизимини яратишдир. Дастурда вазирлик ҳамкорлиги, “Ўзгаришлар академияси” – олий ўқув юртлари учун, битирувчиларни юқори натижалар ва таълим сифатини таъминлашга қаратилган дастур. Дастурда янги ўқув йилидан бошлаб таълим муассасалари ва тизимларининг сифати ва самарадорлигини ошириш, битирувчилар ўртасида зарур кўникмаларни шакллантириш муаммоларини ҳал этиш мақсадида ўрта махсус, касб-ҳунар таълими тизимини ривожлантиришга катта эътибор қаратилади.
Британия Кенгаши Ўзбекистонда Creative Spark олий таълим дастури доирасида креатив иқтисодиётни ривожлантиришни қўллаб-қувватлайди. 2018 йилдан буён Ўзбекистон университетлари Буюк Британиянинг етакчи университетлари: Goldsmith of London, South Bank University, Queen Margaret University, London Metropolitan, Leicester University va Central Lancashire universiteti, шунингдек Change School вa People First каби агентликлари билан олтита ҳамкорлик алоқаларини ўрнатди. Ушбу ҳамкорликлар орқали университетлар инновациялар киритмоқда, тадбиркорликни тарбияламоқда ва таълим экотизимини ривожлантирмоқда. Ушбу дастур доирасида Британия Кенгаши талабалар ва университет профессор-ўқитувчилари учун Big Idea Challenge ва Entrepreneurial University Awards каби танловларни ўтказди, унда иштирокчилар ўз бизнес ғояларини тақдим этдилар ҳамда Буюк Британиянинг йетакчи експертларидан маслаҳат ва маблағ олишди.
Ўзбекистондан ҳар йили 11 000 дан ортиқ талаба Creative Spark дастурида иштирок этади ва сўровда қатнашганларнинг 92% дан ортиғи Creative Spark ижодий соҳалар ва ишбилармонлик муҳити ҳақидаги билимларини оширганлигини, лойиҳа иштирокчиларининг 76% аллақачон олган билим ёки кўникмаларини ўз ишларида ишлата бошлаган. Британия Кенгаши 2021-2024 йилларга мўлжалланган янги ҳудудий ижодий иқтисодиёт дастури доирасида санъат ва ижодий иқтисодиётдаги ҳамкорлар сонини кенгайтиришни режалаштирмоқда. Дастурнинг мақсади – мамлакатда ижодий иқтисодиёт, маданий йетакчилик ва ижодий тадбиркорликни ривожлантириш. Бунинг учун Creative Central Asia учун креатив иқтисодиёт учун йетакчилар ва сиёсатни ривожлантириш, Creative Producers учун эса маданий лойиҳаларни ишлаб чиқувчилар учун фанлараро кўникмаларни ривожлантириш бўйича бир қатор конференциялар ўтказиш режалаштирилган.
Британия Кенгаши Ўзбекистонда Британиянинг замонавий санъати ва маданиятини тарғиб қилиш бўйича ҳам қатор лойиҳаларни амалга оширди. Шундай қилиб, 2017-йилда мамлакатимиз тарихида илк бор ўқув дастури ва замонавий санъат кўргазмаси ташкил етилиб, унда 14 минг киши қатнашди, унда маърифий дастурлар ва оммавий ахборот воситалари орқали 4 миллиондан ортиқ киши қатнашди.
Театр санъатини ривожлантириш дастури 2016-2018 йилларда амалга оширилган бўлиб, унга Ўзбекистоннинг барча ҳудудларидан 75 нафар илмий ходим, 42 нафар театр мутахассиси ва 170 нафар театр ва университет талабалари киритилган. Маданият ва санъат институтида янги таълим дастурлари пайдо бўлиши, “Ўзбек гамлети” спектаклининг яратилиши, Тошкент ва Лондон саҳналарида муваффақиятли қўйилиши дастур натижаси бўлди. Спектакл Халқаро театр симпозиумида тақдим этилган бўлиб, уни Ўзбекистон ва Буюк Британияда 2300 дан ортиқ томошабинлар томоша қилган.
Crafting Futures лойиҳаси 2021 йилнинг иккинчи ярмида бошланган. ижодий йўналиш ва ҳунармандчилик йўналишида ёш истеъдод эгаларини тарбиялашга қаратилган. Лойиҳа доирасида бир қатор давра суҳбатлари, халқаро резиденциялар ташкил этилди ва британиялик ҳамкорлар, жумладан, Лестер университети, Ҳунарманд Ўзбек ҳунармандчилик уюшмаси ва “Human House” санъат галереяси билан ҳамкорликда ҳудудларда ҳунармандчиликни қўллаб-қувватлаш учун янги платформалар ва воситалар ишлаб чиқилмоқда. 2021 йилда 30 нафар ҳунарманд аёл барқарор ривожланиш ва маркетинг бўйича таҳсил олди. “Жорий йилнинг декабр ойида биз “Crafting Futures” ҳунармандлари кўргазмасини ташкил қилдик, унда лойиҳанинг барча иштирокчилари ўз маҳсулотларини намойиш этдилар. Натижада улар умумий қиймати 70 минг доллардан ортиқ бўлган миллий ва халқаро шартномаларни жалб этишга муваффақ бўлдик, – дейди Британия Кенгаши маркетинг бўлими менежери Умида Нуржонова.
Келгуси йилларда Британия Кенгаши Ўзбекистонда таълим тизимини ривожлантириш ва инглиз тилини ўрганишни оммалаштириш, шунингдек, инглиз тилини ривожлантириш бўйича лойиҳаларни илгари суриш доирасида маданий ва ижодий соҳаларни қўллаб-қувватлаш бўйича ишларни давом эттиради.
Британия Кенгашининг Ўзбекистондаги матбуот хизмати
