Yaponiya AQShga ishonchni yo‘qotmoqda — ikki davlat o‘rtasidagi ittifoq inqiroz yoqasida

Yaponiya va AQSh o‘rtasidagi an’anaviy ittifoq so‘nggi 25 yildagi eng jiddiy sinovni boshdan kechirmoqda. Bu haqda Britaniyaning Financial Times nashri xabar berdi. Bunday vaziyatga sabab — Donald Tramp boshchiligidagi AQSh hukumati tomonidan joriy etilgan yangi tavsiya qilinmagan tarif siyosatidir.

Nashr ma’lumotlariga ko‘ra, AQShning 25 foizli import bojlari Yaponiya mahsulotlariga ham taalluqli bo‘lib, Tokio buningdan qattiq tashvishga tushgan. Yaponiya bu tariflardan istisno qilinishini kutgan, ammo bunday bo‘lmadi. Bu orqali Vashingtonda Yaponiyaga nisbatan ishonch yo‘qolgani va ikki tomonlama munosabatlarda jiddiy muammolar borligi ko‘zga tashlanmoqda.

FT manbalariga ko‘ra, ikki davlat rasmiylari o‘rtasida chuqur ishonchsizlik va bir-birini tushunish muammosi mavjud. Yaponiya rasmiylari Tramp ma’muriyatini faqat o‘z manfaatini ko‘zlashda ayblamoqda. Ular ta’kidlashicha, Trampning jamoasi uchun “muqaddas” narsa qolmagan — hammasi sharoitga qarab o‘zgaradi.

Belgilanishicha, Yaponiyada AQSh bilan munosabatlar bunday darajada murakkablashgani so‘nggi bor 1990-yillarda kuzatilgan. FT so‘zlariga ko‘ra, ittifoq saqlanib qoladi, ammo uni qayta ko‘rib chiqish va "qayta yuklash" lozim bo‘ladi. Bu aloqa sinovdan o‘tmoqda — 2025 yilda AQShning ittifoqchisi bo‘lish nimani anglatishi aniqlashadi.

Ayrim tahlilchilarning ta’kidlashicha, munosabatlarga ta’sir qilgan yana bir holat — Donald Trampning so‘nggi chiqishlari bo‘ldi. U intervyuda Yaponiya bosh vaziri Shigeru Isibani “Mister Yaponiya” deb atagan. Bu esa, bir necha oy oldin Yaponiya haqida aytilgan iliq fikrlardan keskin farq qiladi.

Ushbu siyosiy va iqtisodiy kelishmovchiliklar Yaponiyaning iqtisodiyoti va mintaqaviy xavfsizligiga tahdid solishi mumkin. Yaqin haftalarda ikki davlat o‘rtasidagi muzokaralar qanday davom etishi — butun Sharqiy Osiyodagi siyosiy vaziyatga ta’sir ko‘rsatishi ehtimoldan holi emas.