Qozog‘istondagi suv toshqiniga nima sabab bo‘lgani aytildi — Qazgidromet

Hozir nafaqat Qozog‘iston, balki butun dunyo xavotirda. Xitoy Xalq Respublikasining Guandun provinsiyasini suv bosdi va mamlakat iqtisodiyoti 19 million dollar zarar ko‘rdi. Qo‘shni Qirg‘iziston Respublikasida ham suv ko‘tarilib, mamlakatning uchta viloyati suv toshqini ehtimoli bor, deb e’lon qilindi. Keniyada ham halokatli suv toshqini bo‘lib, 11 mingdan ortiq odam boshpanasiz qoldi.

Hindistonda qum bo‘roni, Birlashgan Arab Amirliklarida jala va yomg‘irning oxiri Ummonda suv toshqiniga aylandi.

Buning sababini “Qazgidromet” RDK tadqiqot markazi direktori Nurlan Abayev global iqlim o‘zgarishi bilan bog‘laydi.

“Global iqlim o‘zgarishi, avvalambor, havo haroratining oshishi, yog‘ingarchilikning ko‘payishi, bunday xavfli tabiiy ofatlarning tez-tezligi va intensivligini anglatadi. Hozirgi kunlarda dunyoda ro‘y berayotgan barcha hodisalarni iqlim o‘zgarishining tavsifi sifatida ko‘rish mumkin”, – dedi N.Abayev 10 ta respublika kanalida efirga uzatilgan telemarafonda.

Shu bilan birga, spiker Qozog‘istondagi suv toshqini global isishning ta’siri ekanini ta’kidladi.

“Masalan, bu yilgi qishki yog‘ingarchilik, qish faslining iliq bo‘lishi global isish ko‘rsatkichidir. Ko‘pgina jahon olimlarining bashoratlari va asosiy iqlim modellarining hisob-kitoblariga ko‘ra, global isish shu asrning 2100 yiliga qadar davom etadi. Biroq, buning sur’ati boshqacha bo‘ladi va inson faoliyati bilan bevosita bog‘liq bo‘ladi. Ya’ni, bir qancha davlatlar tomonidan ma’qullangan Parij kelishuviga erisha olmasak, shu asrning oxiriga kelib Yerning o‘rtacha harorati ortadi. Shu sababli xavfli hodisalar soni va chastotasi ortadi”, – dedi u.

Bu asrning oxiriga kelib, Parij kelishuvida ko‘rsatilgan maqsadlarga muvofiq chora ko‘rsak va global isish sur’atini pasaytirsak, iqlim hech bo‘lmaganda me’yorga biroz yaqinroq bo‘ladi.

“Dunyo hali ham xavf ostida. Masalan, Butunjahon meteorologiya tashkiloti ma’lumotlariga ko‘ra, 2030 yilga borib Yerning o‘rtacha harorati 1,5 darajaga oshishi mumkin”, – deya qo‘shimcha qildi “Qazgidromet” mutaxassisi.