Qator davlatlar milliy o‘zlikka qaytish maqsadida nomini o‘zgartirdi

Asrlar davomida davlatlar nomlari tarixiy voqealar, madaniy xususiyatlar va milliy identichlik ta’sirida shakllangan. Biroq turli davrlarda ko‘plab mamlakatlar rasmiy nomini o‘zgartirish to‘g‘risida qaror qabul qilgan — bu xalqaro hujjatlar, muzokaralar va identifikasiyada muayyan qiyinchiliklarni keltirib chiqarishiga qaramasdan.

Turkiyaning «Anadolu» agentligi shu mavzuda zamonaviy davrda nomini o‘zgartirgan yoki bunday imkoniyatni ko‘rib chiqayotgan mamlakatlar haqida umumiy sharh tayyorladi.

Severnaya Makedoniya — «Makedoniya» nomidan voz kechgan ilk misollardan

1991 yili Yugoslaviya parchalanganidan so‘ng, mamlakat o‘zini «Makedoniya» deb e’lon qilgan edi. Biroq Gresiya bu nomga qarshi chiqqan, chunki u o‘z hududida ham xuddi shu nomdagi tarixiy viloyat mavjudligini ta’kidlagan.

Uzoq muzokaralardan so‘ng, 2018 yilda Prespa kelishuvi imzolandi va mamlakat «Severnaya Makedoniya» deb rasman qayta nomlandi.

Turkiya — «Turkey» o‘rniga «Türkiye»

2022 yili Turkiya hukumati mamlakatning xalqaro miqyosdagi nomini **«Turkey»dan «Türkiye»**ga o‘zgartirish jarayonini boshladi. Bu qaror Prezident Rajab Toyyib Erdo‘g‘an tomonidan milliy qadriyatlarni aks ettirish va “kolonial til qoldiqlaridan” xalos bo‘lish maqsadida qabul qilingan.

BMT 2022 yil iyun oyida bu o‘zgarishni rasman tan oldi.

Niderlandiya — «Gollandiya»dan voz kechdi

2020 yil 1 yanvardan boshlab mamlakat o‘zini faqat «Niderlandiya» deb atay boshladi. Ilgari turizm va sport sohalarida «Gollandiya» nomi qo‘llanilgan bo‘lsa-da, hukumat bu nomni targ‘ib qilmaslikka qaror qildi, chunki u faqat mamlakatning ikki viloyatini (Shimoliy va Janubiy Gollandiya) anglatardi.

Esvatini — Svazilendning yangi nomi

2018 yili Svazilend qiroli Msvati III mamlakatning nomini «Esvatini» deb o‘zgartirdi. Bu o‘zgarish mustamlaka davrida berilgan nomdan voz kechish va mamlakat tilidagi (svati tilida “esvatini” — “svazi xalqi yurti”) nomni tiklashni ko‘zda tutdi.

Burkina-Faso — ikki xil milliy tildan yasalgan nom

1984 yili mamlakat avvalgi «Verxnyaya Volta» nomidan voz kechib, o‘zini Burkina-Faso deb atay boshladi. Bu nom ikki tildan iborat: «burkina» — “insonlar” (moore tilida), «faso» — “vatan” (diulada).