Исроил араб фуқароларига нисбатан дискриминатсияни кучайтирувчи янги қонунлар қабул қилди. Исроилда яшовчи яҳудийларга рухсат берилган нарса арабларга тақиқланган, деб ёзади Financial Times.
Энг мунозарали қонунлардан бири терроризмда айбланганларнинг оила аъзолари, агар улар бўлажак ҳужум ҳақида билса-да, ҳеч нарса қилмаган бўлса, депортатсия қилишга рухсат беради. Ҳуқуқ ҳимоячилари бу қонунни адолатсиз ва нодемократик деб атайди.
Бошқа чора-тадбирлар, агар уларнинг фарзандлари хавфсизлик билан боғлиқ жиноятлар учун судланган бўлса, ота-оналарни ижтимоий нафақалардан маҳрум қилишдир.
Исроил, шунингдек, 12 ёшдан бошлаб болаларни террористик ҳужумлар деб тан олинган ҳаракатлар учун қамоққа юборишга тайёр. Яҳудий фуқаролари учун жиноий жавобгарлик фақат 16 ёшдан бошланади.
Сайлов қонунларига киритилган тузатишлар Исроилдаги араб номзодларига ҳам таҳдид солмоқда. Энди улар Исроилнинг Ғазодаги агрессиясига қарши бир баёнот учун сайловларда иштирок этиш ҳуқуқидан маҳрум қилиниши мумкин.
FT билан суҳбатлашган ҳуқуқ ҳимоячилари ва адвокатларнинг фикрича, бу ўзгаришлар фақат фаластинликларга қаратилган ва уларнинг яккаланишини кучайтиради. Ҳуқуқ ҳимоячилари бу каби қонунлар тенгсизликни чуқурлаштириб, демократияга путур етказишига ишончлари комил.
Араб-исроилликлар учун янги қонунлар мавҳумлик эмас, балки ҳақиқий таҳдиддир. Ўқитувчи Муҳаммад Шафамер Ғазодаги урушга қарши рухсат этилган норозилик намойишини уюштирди. Ҳаракат қонунийлигига қарамай, у ҳибсга олинди ва тинчликни бузишда айбланди. Суд айбловларни рад этди, аммо Шафамер икки кун қамоқда ўтирди.
“Мени жиноятчи сифатида ҳибсга олишди, гарчи норозилик келишиб олинган. Ҳозир аввалгидан ҳам баттар”, деб таъкидлади нашр суҳбатдоши.
Адвокат Диана Буттунинг қайд этишича: Исроил ҳукумати норозиликларни нафақат қонунлар, балки жамоатчилик босими билан ҳам бостирмоқда.
"Яҳудий фуқаролар бизга эргашишга, бизга хабар беришга, биз билан курашишга даъват этилади", деди Бутту.
Ҳуқуқ фаолларига кўра, 7 октябрьдан кейин Нетаняхуга қарши баёнотлар ёки Исроилнинг Ғазодаги ҳарбий жиноятлари учун жиноий ишлар сони кескин ошган. Айбловлар деярли ҳар доим фаластинликларга қарши қўйилади. Улар 1948 йил воқеалари ҳақидаги фильмлар намойишини тақиқлайди ва Фаластин ўзига хослигининг ҳар қандай ифодасини танқид қилади.
Adalah инсон ҳуқуқлари ташкилоти директори Ҳасан Жабариннинг айтишича, қонунлар аниқ хабар беради: “Биз ҳатто иккинчи даражали фуқаролар ҳам эмасмиз. Биз ўз юртимизда бегонамиз”.
