Xitoylik olimlar sayyoradagi eng baland tog‘ cho‘qqisi joylashgan Himoloy tog‘ tizimida sodir bo‘layotgan jarayonlarning kompyuter modelini ishlab chiqishdi.
Ular taxminan 90 ming yil oldin Himoloy tog‘larini kesib o‘tuvchi Nepaldagi eng katta daryo – Arunning irmog‘larida sezilarli o‘zgarishlar sodir bo‘lganligini aniqlashdi.
Olimlarning fikriga ko‘ra, Everest yiliga 0,16-0,53 millimetrga “o‘syapti”. Endi uning balandligi 8849 metr. Shunga o‘xshash jarayonlar qo‘shni Lxosze va Makalu cho‘qqilariga ta’sir qiladi. Tadqiqotchilar ta’kidlaganidek, o‘sish jarayoni cheksiz davom etmaydi.
“Bu daryo tizimi yangi muvozanat holatiga kelguniga qadar davom etadi”, deb ta’kidlaydi tadqiqot mualliflaridan biri.