Bomdod namozi savobi ko‘p va ahamiyati katta namozdir. Ba’zilarda Nega Alloh taolo bandalari bomdod namozini ado etishi uchun bu paytni, ya’ni uyqu paytini ixtiyor qildi? degan savol paydo bo‘lishi mumkin.
Inson biror mukofotga erishganda yoki biror voqeadan xursand bo‘lganda, go‘zal manzarani ko‘rganda, miyasida dofamin degan sekresiya, garmon ishlab chiqariladi.
Xo‘sh, dofamin nima? Bu rohatlanish va zavqlanish uchun javobgar neyromediator (nervlarga signal uzatuvchi vosita). Biz uchun yoqimli biror nima ro‘y bergan paytda miyamizda dofamin ishlab chiqariladi. Kechasidagi uyqu miyaning bu moddani kamroq ishlab chiqarishiga yordam beradi. Shunda miya kunduzi bu moddani ko‘proq ishlab chiqarishiga imkon qilingan bo‘ladi. Quyosh chiqishidan oldin uyqudan turish dofaminning ko‘p miqdorda ishlab chiqarilishiga yordam beradi. Mana shunda miya o‘z vazifasini yuksak layoqat bilan bajaradi. Natijada, inson xushkayfiyat, xursand holda bo‘ladi.
Ushbu suratda dofaminni ko‘ryapmiz. U miya hujayralari orasida garmon, asablararo uzatgichi vazifasini bajaradi. Bu modda ko‘paygani sari miya eng yaxshi holatda, inson esa bahri dili ochilgan, yoqimli tuyg‘ular og‘ushida bo‘ladi.
Nabiy sollallohu alayhi vasallam bu haqida bundan bir ming to‘rt yuz yil oldin aytib qo‘yganlar. Abu Hurayra roziyallohu anhudan shunday rivoyat bor: Rasululloh sollallohu alayhi vasallam aytdilar: Shayton sizlardan biringiz uxlab yotgan paytida gardaniga uchta tugun tugadi. U har bir tugunga ura turib: Hali tun uzoq, uxlayver , deydi. Agar (banda) uyg‘onib, Allohni zikr qilsa, bitta tugun yechiladi. Agar tahorat qilsa, ikkinchi tugun yechiladi. Agar namoz o‘qisa, uchinchi tugun ham yechiladi hamda u tetik va xushhol bo‘lib qoladi. Aks holda lanj va tanbal insonga aylanadi . Buxoriy va Muslim rivoyatlari.
Hadisdagi Aks holda lanj va tanbal insonga aylanadi degan gap hozirgi zamon ilmining xulosasidir. Quyosh chiqishidan oldin uyqudan turish kishini nafsiy, ruhiy xotirjamlikka olib boradi.
Ey mo‘min birodarim! Endi bomdod namoziga uyg‘onib, tanangizda tetiklik, qalbingizda xotirjamlik, kayfiyatingizda ko‘tarinkilik, butun jismingizda xushhollikni va eng muhimi, Allohning farzini ado etib, ulkan savoblarni qo‘lga kiriting.
Manba: zamin.zu
