Мексикада археологлар одамдек келадиган улкан ниқоб топиб олди

Мексикада археологлар Майя цивилизациясига тегишли улкан ниқобни топиб, уни қайта тиклади.

Бу ҳақда «Live Science» илмий янгиликлар сайти га асосланиб "Teznews.uz" хабар берди.

«Замонавий Мотул шаҳри яқинидаги Уканья археологик ҳудудидан одам ўлчамидаги улкан ниқоб топилди», дейилади мақолада. Артефакт Майя даврига (милоддан аввалги 300–250 йилларга) тегишли. Таъкидланишича, ушбу ниқоб 2017 йилда топилган, аммо олимлар бу ҳақда энди айтиб беришга қарор қилган. Археологларнинг сўзларига кўра, артефактнинг хавфсизлиги учун улар бу ҳақда хабар қилмаган. Чунки «хазина қидирувчилар» бу топилмага етиб бориши ва уни йўқ қилиш хавфи мавжуд эди.

Маълум бўлишича, ўшандан бери Мексика Миллий Антропология ва Тарих Институти (INAH) тадқиқотчилари уни тиклаш учун ҳаракат қилиб келган.

«Дарҳақиқат, бу вақт давомида олимлар топилмани тарихий қадриятларни талон-торож қилувчилардан яширган. Бундан ташқари, 2017 йилда археологлар ушбу ниқобни ҳеч ким тополмаслиги учун атайлаб қайта кўмган. Ўзлари керакли ускуналар ва маблағларни топганидан кейингина ишга киришган. Қайта тиклаш ишлари яқинда якунланди», деб ёзади сайт.

Қайта тиклаш ва консервация жараёнида археологлар ниқобнинг мўрт қисмларини мустаҳкамлаган, вақт ўтиши билан кўчирилган қисмларини асл ҳолатига қайтарган. Бундан ташқари, артефакт юзаси яхшилаб тозаланган бўлиб, бу барча нақшларни ва ҳаттоки сақланиб қолган рангларни очиб беришга имкон берган. Айтилишича, ниқобда ўша даврнинг номаълум худоси ёки жуда муҳим шахснинг юзи тасвирланган.

Олимларнинг таъкидлашича, бундай майя-топилмалар, одатда, пирамида шаклидаги иншоотлар зиналари атрофида жойлашади. Археологлар илгари Аканча ва Исамалдан шунга ўхшаш ашёларни топган, аммо бу топилма Уканьяда биринчиси ҳисобланади.

Маълумот учун, артефакт (неологизм, лотинча Ars — «санъат» + лотинча Factus — «ясалган», яъни «санъат қоидаларига биноан қилинган») ижодий фаолият маҳсулидир.