Donald Tramp tomonidan tayinlangan sudyalar prezidentning siyosiy va huquqiy harakatlariga qarshi qarorlar chiqarishda davom etmoqda. Bu holat Trampning keskin noroziligiga sabab bo‘ldi.
Yaqinda Tramp tomonidan tayinlangan sudya uning Milliy gvardiya qo‘shinlarini Portlend shahriga joylashtirish rejasini rad etdi. Shu munosabat bilan Tramp shanba kuni shunday dedi:
“Sudyalarni tanlagan odamlar menga yaxshi xizmat qilmadi.”
Bu fikr Trampning konservativ “Federalistlar jamiyati”dan olgan “yomon maslahat” haqidagi tanqidiga to‘rt oy o‘tib yangradi. O‘shanda u savdo siyosatini kengaytirish haqidagi huquqiy qarorni rad etgan sudya — ya’ni uning o‘zi tayinlagan shaxs — ustidan norozilik bildirgan edi.
“Bu unutish mumkin bo‘lmagan narsa!” — deb yozdi Tramp Truth Socialda.
Tramp va uning ittifoqchilari yil davomida demokratik sudyalarga hujum qilib, ularni “yolg‘on isyonchilar” va “radikallar” deb atagan bo‘lsalar-da, endi u o‘zi tayinlagan sudyalardan ham qattiq rad etishlarga duch kelmoqda.
Qarorlarning ko‘pchiligi federal sud tizimining pastki bosqichidagi tuman sudyalari tomonidan chiqarilgan. Ammo Oliy sud darajasidagi uch sudya — Nil Gorsuch, Brett Kavano va Emi Koni Barrett — Tramp siyosatini bir necha bor qo‘llab-quvvatlab, unga qisqa muddatli g‘alabalar bergan.
Oq uyning bayonotida Trampning yutqazgan ishlari demokratlar tomonidan tayinlangan sudyalar bilan bog‘landi, ammo uning o‘zi tayinlagan sudyalar chiqargan salbiy qarorlar haqida fikr bildirilmadi.
Oq uy matbuot kotibi Abigayl Jekson shunday dedi:
“Tramp ma’muriyatining siyosatlari misli ko‘rilmagan miqdorda huquqiy qiyinchiliklarga duch keldi. Ammo Oliy sud ularni doimiy ravishda qonuniy deb topdi. Prezident Amerika xalqi ovoz bergan dasturni amalga oshirishda davom etadi.”
Shu bilan birga, Trampning tarafdorlari ta’kidlashicha, tuman sudyalari ko‘pincha senatorlarning roziligisiz tayinlanmaydi, bu esa ayrim holatlarda sudyalarni moʻtadil yoki betaraf bo‘lishga majbur etadi.
Shuningdek, ayrim hollarda Tramp tayinlagan sudyalar nafaqat uning siyosatini rad etishdi, balki ijro hokimiyatining chegaralarini kengaytirish va konstitusion muvozanatni buzish haqida jiddiy ogohlantirishlar ham berdi. Ular hatto Trampning sud tizimiga qarshi hujumlarini ochiq tanqid qildi.
Shunday sudyalardan biri — Tomas Kallen — o‘z qarorida shunday yozgan:
“Hukumat tarmoqlari o‘rtasidagi ma’lum bir tartibdagi taranglik — konstitusion tizimimizning tabiiy qismi. Ammo ijro hokimiyatining unga qarshi qaror chiqargan sudyalarni jamoaviy tarzda haqorat qilish va tahqirlash harakatlari — bu ham misli ko‘rilmagan, ham afsuslanarli holatdir.”
Tramp tayinlagan sudyalar tomonidan ma’muriyatga qarshi chiqarilgan bunday qarorlar uning ikkinchi prezidentlik muddatidagi eng shov-shuvli huquqiy vaziyatlardan biri bo‘lib qolmoqda.